Бразилийн Акре мужид, Амазоны ширэнгэн ойн гүнд Натекс үйлдвэр байрладаг. Энэхүү бэлгэвчний үйлдвэр нь дэлхийд хоёр том зорилгыг амжилттай биелүүлж цорын ганц газар юм. Эхнийх нь ширэнгэн ойг аврах, хоёрдугаарт БЗХӨ-ийн халдвартай тэмцэх ажил юм.

Цагтаа биеэ үнэлэгч байсан хятад бүсгүй Чин Ши нь 70 000 хүнтэй флот байгуулж асар их хэмжээний газар нутагт өөрийн ноёрхлыг тогтоон байсан түүх бий.

Лам гөрөөсийг альпака гөрөөснөөс, лабрадорыг ретривер нохойноос ялгаж чадахгүй байх нь үнэндээ тийм ч сүртэй зүйл биш. Гэхдээ тэдгээрийн ялгааг мэдэх нь таныг боловсролтойг илтгээд зогсохгүй амьдралд ч хэрэг болно гэдгийг санах хэрэгтэй. Ингээд хүмүүсийн хооронд нь ялгадаггүй зүйлсийг хүргэж байна.

Жил бүр АНУ-ын Невада мужийн Блэк-Рок цөлд “Burning Man” хэмээх наадам болдог бөгөөд наадамд оролцогчид ямар ч хорио цээргүйгээр өөрийгөө илэрхийлэх боломжтой байдаг гэнэ. Наадмын гол зорилго бол цөлийн дунд олноороо цуглаж, орчин үеийн урлагийн хачирхалтай, өвөрмөц бүтээлүүдийг хийж, дараа нь шатаах явдал аж. Төгсгөлд нь уламжлал ёсоор аварга том хүний баримал "Burning Man"-ыг шатааснаар наадам өндөрлөнө. Ингээд энэхүү сонирхолтой наадам дээр болдог зүйлсийн талаар сонирхоё.

Тэрбум хол давсан хүн амтай улс хэзээ нэгэн цагт оршуулгын тал дээр асуудалтай тулгарах байсан биз ээ. Учир нь оршуулгын газрын талбай дуусаж, хүмүүс нэмж нас барсаар байх нь мэдээжийн хэрэг юм. Энэхүү асуудал нь Хятадад хэдэн жилийн өмнө тохиолдсон учир тэд энэхүү хүндрэлийг шийдвэрлэх хачирхалтай аргыг тогтоосон байна.

Цох хорхой амьдралынхаа туршид 5000 гаруй хортон шавж иддэг.  Манай дэлхий дээр хэдэн арван ижил төрлийн цох хорхойнууд байдаг ба тэд бүгд ургамал сүйтгэгч шавжийг иддэг, экосистемд тустай, Тиймээс хүн төрөлхтөн цох хорхойг барьж, алахын оронд үржүүлж, цэцэрлэгтээ байлгах ёстой. Тэгвэл бидний алж болохгүй, байгаль орчинд тустай 10 шавжийг танилцуулъя.

Ана ди Пистонья буюу Баба Анука (Баба Анујка) нэрээр танигдсан энэхүү эмэгтэй бол Югославын буюу өнөөгийн Сербийн Владимировак тосгоноос гаралтай цуврал алуурчин юм. Тэрээр 19-р зууны сүүл 20-р зууны эхэн хүртэл 50-иад (150 гаруй байх боломжтой) хүнийг хордуулжээ. 

Бид бусдаас сонссон зүйлсдээ итгэж, тухайн өнцгөөр бүхнийг харж, сэтгэх нь бий. Харин худал үгс, цуу яриа олон жил ам дамжин яригдсаар сүүлдээ яг үнэн мэт ойлгогддог сөрөг талтай аж. Иймд бид та бүхнийхээ мэдлэгт бага ч атугай хөрөнгө оруулалт хийх үүднээс үнэн гэж боддог буруу ойлголтуудын талаар танилцуулахаар бэлтгэсэн юм.

Бид дэлхийн удирдагчдын одоогийн төрхийг байнга харсаар байгаад үргэлж ийм байсан мэт санагддаг болсон билээ. Гэхдээ мэдээж тэдгээр хүмүүсийн цэл залуу насны дүрийг буулгасан гэрэл зургууд ховор ч гэсэн энд тэнд байдаг  нь мэдээж. Энэ үүднээс та бүхэнд өмнө цагийн болон өнөөгийн нэрт улс төрчид залуу насандаа ямар байсныг толилуулж байна.

Өнөө цагийн 15 настай хүүхдүүд 20, зарим нь бүр 30 настай мэт харагдах болсонтой маргах хүн ховор байх. Энэ хүүхдүүдийн биеэ авч яваа байдал ч төдий чинээгээр өөрчлөгджээ. Яагаад ингэдэг болсон юм бол гэж олон хүн дотроо боддог нь тодорхой. Энэ асуултын хариуг олох гэж олон янзын шинжлэх ухааны төрлийн эрдэмтэд  зүтгэсээр л байна. Тэдгээрийн заримаас нь дурдая.

Хойт Вьетнам, цаашлаад Зүүн Өмнөд Азийн орнуудад коммунизм дэлгэрэхээс сэргийлэх зорилгоор АНУ өөрийн цэргүүдээ Вьетнам руу илгээсэн байдаг. Цэрэг дайны бүхий л "уламжлалт" хэмжүүрээр харвал АНУ энэ дайнд гарцаагүй ялсан. Америк цэргүүд саадгүй давшиж, бүхий л тулалдаанд Вьетнамыг бут цохиж, хохирол ч бага амссан. Гэтэл 1976 он гэхэд Өмнөд Вьетнам, Лаос, Камбож улсууд коммунист дэглэмтэй болсон байлаа. Юу тохиолдсон бэ?

Уулнаас сайхан зүйл байдаг бол тэр нь оргилд нь гарч үзээгүй өөр нэг уул гэсэн үг бий. Дэлхийн тэр өндөр ноён оргилууд дээр авиран гарах оролдлого нь олон янзын аюул бэрхшээл дагуулдаг боловч жил болгон мянга мянган хүн өндөр ууланд авирах гэж зүтгэсээр амь насаа алдсаар байгаа билээ.