Хүүхдээ хариуцлагатай, сайхан сэтгэлтэй, хүмүүжил сайтай зөв хүн болгож өсгөх нь эцэг эх бүрийн хүсэл билээ. Тэгвэл Харвардын их сургуулийн дэргэдэх судлаачдын багийнхан хэрхэн хүүхдээ зөв хүмүүжүүлж өсгөх талаар хийсэн судалгаанаас гаргасан энгийн юм шиг боловч танд нэгийг бодуулах, заавал хэрэгжүүлэх хэрэгтэй зөвлөмжүүдийг хүргэж байна.

Амжилтанд хүрэхэд цовоо сэргэлэн, алсын хараа, хөдөлмөрч, зүтгэлтэй зан чанар хамгаас хэрэгтэй. Харин ямарваа нэгэн бүтээсэн амжилт гэж үгүй, бүхнээс татгалзаж хойш суух нь тухайн хүний өөртөө итгэх итгэл, чадварыг үхүүлж байдаг ажээ. Тэгвэл ямар хүмүүс амжилтанд хүрдэггүй болон тухайн хүмүүсийн дадал болсон зуршлуудыг хүлээн авцгаая.

Заримдаа таны гарын алга загатнаж, сонин мэдрэмж төрдөг үү? Харин аль гарын алга загатнаж байгаагаас хамаарч өөр өөр зүйлсийг зөгнөж байдаг аж. Ингээд хамтдаа баруун болон зүүн гарын алга загатнавал ямар учиртай болохыг олж мэдэцгээе. 

Соёлтой байна гэдэг тийм ч сүртэй, том асуудал биш юм. Та ердөө л бусдыг хүндэтгэж, буруу хийсэн зүйлдээ уучлалт гуйж чаддаг байхад хангалттай бөгөөд бүдүүлэг ааш авир гаргахаасаа цаг ямагт сэрэмжилж байх хэрэгтэй ажээ. Иймд бид өнөөдөр та бүхэндээ их хотын иргэн бүрийн заавал баримтлах ёстой зүйлсийг танилцуулж, дагаж мөрдөхийг зөвлөж байна. 

Ямар ч толгой өвтгөх асуудалгүй, үргэлж аз жаргал, баяр хөөртэй амьдарна гэдэг байж боломгүй зүйл юм.  Гэхдээ та хүнд хэцүү бүхэнд бухимдаж, хараал хэлэх нь амьдралаас тань сайн сайхан бүхнийг хулгайлан авч, хүйтэн хоосон, зорилго тэмүүлэлгүй нэгэн болгодог байна. Иймд та бүхэндээ бидний амьдралыг үгүй хийдэг хараалын үгсийг танилцуулъя. 

Олон улсын боловсролын системийг судалдаг "PISA" Европын ТББ-ийн 2015 онд хийсэн судалгаагаар хүүхдэд хамгийн шилдэг боловсрол эзэмшүүлдэг улсаар Финланд тодорчээ. Тиймээс ч уншигч та бүхэндээ Финлянд улсын дунд сургуулийн боловсролын системийн онцлогуудыг танилцуулж байна. 

Хүн бүрт л зовлон жаргал, баяр гунигаа хуваалцах найз нөхөд байдаг. Гэвч амьдралын хатуу нугачаанд найзуудын мөн чанар танигдаж, шигшигдэх нь бий. Гэвч зөвхөн зовлон тохиолдоход бус, амьдралын бүхий л зүйлсээс муу болон сайн найзын мөн чанар мэдрэгддэг байна. 

Хүн болгон өөр өөрийн гэх үзэл бодолтой, бусдыг үнэлэх үнэлэмжтэй боловч бүсгүйчүүдэд ерөнхийдөө таалагддаг эрчүүдийн үйлдлүүд гэж байна. Тэдгээр үйлдлүүд нь эрчүүдийг халуухан, дур булаам харагдуулдаг төдийгүй бүсгүйчүүдийг соронзон мэт татдаг аж. Иймд та бүхэндээ эрчүүдийг халуухан харагдуулдаг үйлдлүүдийг танилцуулахаар бэлтгэсэн юм. 

Мумми бол дэлхий дээр оршин байх өвөрмөц, гайхалтай зүйлсийн нэг билээ. Эртний хүмүүсийн өв соёл уламжлалыг хадгалж ирсэн Мумми дотроос гарч ирсэн олон нийтийг цочирдуулсан олдворууд цаг хугацаа өнгөрөх тусам улам олширсоор, сүүлдээ бүр санаанд оромгүй сонирхолтой болж, эрдэмтэд, сонирхогч судлаачдыг гайхшруулсаар байна. Ингээд та бүхэндээ муммигийн бие дотроос олдсон хамгийн хачирхалтай зүйлсийг танилцуулъя.

Бид зарим тохиолдолд мэдлэг муутайгаасаа болоод өөрсдөө ч мэдэлгүй хар, сөрөг энергийг өөр рүүгээ дуудаж орхидог билээ. Энэ нь өвчин зовлон ороох, ядуурах, зовж тарчлах зэрэг олон сөрөг үр дагавруудыг бий болгодог байна. Тэгвэл та бидний бэлтгэсэн дараах мэдээллээс гэртээ байлгаж болохгүйгээс гадна, сөрөг энерги хуримтлуулдаг 3 зүйлийг мэдэж аваарай. 

Эмээ өвөө, аав ээжүүд маань бидэнд үргэлж л алтан сургаалиа харамгүй хайрлаж, ажил үйлсийг маань сайнаар ерөөж бэлэгшээдэг шүү дээ. Тэдгээр үгс лавтай бидний амьдралыг өөрчилж чадах аугаа үйлс рүү хөтлөнө гэдэгт юу юунаас илүүтэй итгэнэм. Он цаг, улиран одох цаг хугацаанаас үлдсэн, мэргэдийнхээ сургаалыг эргэн нэг санацгаая.

Жирэмслэлт, хүүхэд төрүүлэх гэдэг эмэгтэйчүүдийн хувьд хамгийн эрхэм, нандин зүйл билээ. Тэр ч үүднээсээ энэ асуудалд өнгөцхөн хандаж болохгүй бөгөөд сайн эцэг, эх байж чадах уу гэдгээ хамгийн түрүүнд ухамсарлах хэрэгтэй юм. Тэгвэл АНУ-ын Калифорнигийн их сургуулийн эрдэмтэн, багш нар нэгэн сонирхолтой судалгаа хийж, эмэгтэй хүний жирэмсэлж, хүүхэд төрүүлэхэд хамгийн тохиромжтой нас хэд болохыг олж тогтоожээ.