Эрт дээр үед шинжлэх ухаан гэсэн нэрийдлээр маш олон хүмүүс амьдралаараа хохирч, цаашлаад амиа алдах хүртэл өндөр эрсдэлтэй байжээ. Чухам бид ямар азаар техник технологийн эрин үед төрсөн юм? Эс бөгөөс тэрхүү хөөрхийлөлтэй хүмүүсийн нэг болох байсан ч юм бил үү? Хэдэн зууны өмнө хүмүүсийг эмчилдэг байсан харахаас ч нүд хальтрам цочирдом эмчилгээний аргуудыг сонирхуулж байна. 

Эрт үед л насанд хүрээгүй хүүхдүүдийг сүй тавиулж, эсвэл гүрэн хоорондын эвлэрлийн бэлэг тэмдэг болгон “бэлгэнд” өгч байсан гэж боддог байлаа. Гэвч одоог хүртэл дэлхий даяар 18-аас доош насны, бүр 10-аас доош насны хүүхэлдэйнээсээ ч салаагүй бяцхан охидыг хүчээр гэрлүүлдэг аймшигт ёс байх юм. Хүүхэд, эмэгтэйчүүдийн эрхэнд ноцтойгоор халдсан ийм аймшигтай явдал гарч байхад бусад нь зүгээр л суугаад байх юм гэж үү?

БНХАУ-ын иргэн 25 настай Тин Тин хэмээх бүсгүй загвар өмсөгч болоод багагүй хугацааг үджээ. Тэр өөрийн жижиг нүд, жижигхэн хөхөндөө төдийлөн сэтгэл хангалуун бус байсан учраас хөх томруулах гоо сайхны хагалгаанд орохоор болсон байна.

Та өмнө нь Куба улсын нутаг дэвсгэрт байх Гуантанамо арлын тухай сонсож байсан уу? Энэ бол Америкийн тэнгисийн цэргийн төвлөрсөн бааз юм. Энд хамгийн зартай алан хядагчид, хүнд гэмт хэрэгтнүүдийг чанга хатуу дэглэм дор хорьдог. Хэдийгээр 2009 онд АНУ-ын ерөнхийлөгч Барак Обама энэхүү шоронг хаах тухай тушаал гаргасан ч гэлээ өнөөг хүртэл үйл ажиллагаагаа явуулсаар байгаа юм. Тэгэхээр нэг ёсондоо хууль бус шорон гэсэн үг.

Дохио зангаа бол хэлгүй хүний хэл болж, хэлтэй хүмүүсийн “нууц” болж явдаг чухал зүйлсийн нэг. Дэлхий даяар түгээмэл хэрэглэгддэг эерэг, сөрөг дохио гэж бий. Улс бүрт өөр өөрийн утгаар ойлгогдох бидний мэдэхгүй дараах дохионуудыг танилцуулж байна.

Төвдийн өндөрлөг Гималайн нурууны Лугу нуурын орчимд Мосо хэмээх жижигхэн үндэстний талаар сонирхолтой мэдээллийг хүргэж байна.Тэдний соёл иргэншил нь үнэхээр л өвөрмөц, басхүү соньхон ажээ.Тус газарт эхийн эрхт ёс ноёлдог бөгөөд ингэснээр ард түмнийх нь амьдрал илүү эрх тэгш болно гэж үзсэнд оршино.

Та бидэнд өдөр тутам өөрийн мэдэлгүй, бараг л зуршил шиг хийчихээд байдаг нилээд хэдэн түгээмэл зүйлс бий. Тэр дунд ямарваа нэгэн сайн муу зуршил, санаандгүй хэлчихдэг сул үг, бусдаас нуудаг ч байнга боддог бодол төсөөлөл зэрэг нь хүн төрөлхтнийг оюун санаа болон далд ухамсрын холбоогоор байнга холбож байдаг юм. Бид “амьдрал” гэсэн нэр томъёонд асар их үүрэг хариуцлага тохчихоод, түүнийгээ хэрэгжүүлэхийн тулд өөрсдийгөө цаг ямагт зовоож явдаг. Гэвч яг үнэндээ амьдрал гэдэг ийм л жижиг хэрнээ хөгжөөнтэй зүйлсийн хэлхээнээс тогтдог юм шүү дээ...

Шашин гэдгийг товчхон тайлбарлаваас аливаа нэг үзэл, биетэд тулгуурлан, итгэл үнэмшлээ өгөхийг хэлнэ. Цаг үеийн тогтворгүй байдал, нийгмийн эмх замбараагүй үйл явдлаас болоод зарим үед шашны нэрийг барин ашиг хонжооны ажил хийх, хүмүүсийг мунхруулан өөрсдийн эгнээнд нэгтгэх зэрэг “бурханлиг” бус үйл ажиллагаа явагддаг. Уг нь шашин гэдэг хүний үзэл бодлыг төлөвшүүлэх, зам мөрийг тэгшитгэхэд дэм болж байх учиртай. Харин дэлхий даяар буруу үзлээр бусдыг уруу татдаг зарим нэг аймшигтай шашин гэх зүйлс бас байх юм.

Бидний хүргэх энэхүү мэдээлэлд маш олон аймшигтай газрууд багтсан байгаа. Магадгүй та бүхэн үүнийг уншаад ямар азаар Монголд төрөв өө... хэмээн бодохыг ч үгүйсгэхгүй. Тиймээс одоогийн амьдарч буйдаа сэтгэл хангалуун байж, улс орноо хөгжүүлэхийн төлөө иргэн бүр гар бие оролцвол болохгүй бүтэхгүй зүйлс ард хоцрох биз ээ.

Харь гаригийнхан үнэхээр байдаг уу? Байдаг бол тэд чухам сансар огторгуйн хаана амьдардаг, ямар зүс царайтай болох нь үнэхээр сонирхолтой. Учир нь бид бүхэн үнэн худал нь үл мэдэгдэх мэдээллүүдэд хууртсаар өдгөө тэднийг үлгэрийн зохиомол амьтан хэмээн хүлээн авдаг болсон. Гэвч зарим хүмүүс үнэхээр л тэднийг байдаг гэхчилэн, өөрсдийн онолыг дэвшүүлж, үүнийгээ батлах гэж оролддог. Тэгвэл та бүхэндээ сонирхуулах үүднээс харь гарагийн гэх хүмүүсийн тухай мэдээллийг хүргэж буйг хүлээн авна уу.

Мэс засал гэдэг бол гоо сайхны зорилгоор болон эрүүл мэндийн зайлшгүй шаардлагаар хийгддэг зүйл. Гэвч сүүлийн жилүүдэд хүмүүс нэгэн хэвийн энгийн байдлаа эвдэхийн тулд, бусдаас дутахааргүй сайхан харагдахын төлөө л биедээ мэс хүргэж, бүр эд эрхтнээ золин байж энэ аймшигтай ч юм шиг, ашигтай ч юм шиг зүйлийг хийлгэдэг болжээ. Хиймэл хөх хийлгүүлэх, хавиргаа авахуулах, эрүүгээ хадуулах бүр юу ч биш, дараах хэдэн зүйлсийг ч гэсэн мөнгө төлж бие дээрээ туршдаг гээд та боддоо?...

Саяхан Английн 3 иргэн болох 24 настай Кристиан Слоан, 24 настай Бет Андерсон, 19 настай Иззи Скюэрь нар Вьетнамын Датанла хүрхрээг үзэж сонирхож яваад харамсалтайгаар амиа алдсан байна.