Та одоог хүртэл өөрийн ажилдаа сэтгэл хангалуун бус байна уу? Гэтэл үнэн хэрэгтээ өнгөрсөн зуунд хүн бүрийн айдсыг хүргэм ажил мэргэжлүүд олон байдаг байсан бөгөөд хэрвээ та тийм ажил хийдэг байсан бол яах вэ? Ямартай ч орчин үеийн техник технологи хөгжсөний ачаар бид доорх ажлуудыг хийхээ больсон нь талархууштай.

Аялал нь нэг төрлийн трэнд болсон өнөө үед аялж байгаа газар, орноо судлахгүйгээр явна гэдэг хамгийн болчимгүй үйлдлүүдийн нэг юм. Магадгүй та аялж буй орныхоо хатуу чанга хууль дүрмийг мэдээгүйгээсээ болоод төлж баршгүй их өрөнд унахыг ч үгүйсгэхгүй. Тиймээс аяллаар явахаар төлөвлөж буй хэн бүхэнд аяллын гарын авлагаас ч уншаад олохгүй мэдээллийг хүргэж байна.

19-р зуунд АНУ-д Тэйлор Барнум (Taylor Barnum) нэртэй маш ухаалаг циркчин амьдарч байсан гэдэг. Тэрээр олны анхаарлыг гайхалтайгаар татаж чаддаг байсан бөгөөд өөрийн гэсэн хүсэл мөрөөдөлтэй нэгэн байсан юм. Ингээд Тэйлор төрөлхийн биеийн гажигтай, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийг нэгтгэсэн "Гажгуудын цирк"-ийг байгуулан нэр алдрын оргилд хүрчээ. Түүний түүхээс сэдэвлэсэн "Greatest Showman" киног та үзсэн биз дээ? 

Австрийн Вена хотоос гаралтай Лийндэр (Leander)-ийн гэр бүлийнхэн өөрсдийн нэгэн хэвийн уйтгартай амьдралыг өөчрчлөхийн тулд бүх зүйлээ зараад дэлхийг тойрон аялахаар шийджээ. Тэдний эцсийн зогсоол нь Австралийн Сидней хот бөгөөд тэд өдгөө Монгол, Орос, Киргизтан зэрэг арав гаруй улсаар дамжин өнгөрөөд байна. Лийндэрийн гэр бүл цахим худалдааны сүлжээ болох "EBay"-ээр дамжуулан 1976 оны "Mercedes Benz" загварын хуучин ачааны машин худалдаж авсан бөгөөд гуравхан сарын дотор зөөврийн сууц болгон өөрчилж түүгээрээ аялалд гарсан байдаг. Ингээд та бүхэнд энэхүү гайхалтай гэр бүлийн аялалын зургуудаас хүргэе. 

Нарны гэрлийн тусгал нь сэтгэл хөдлөлийн серотонин дааврын хэмжээг нэмэгдүүлдэг бөгөөд нарны гэрлийн дутагдал бидний сэтгэл санаа болон бие махбодод муугаар нөлөөлж байдаг. Ялангуяа зүрх судас болон арьс үсэнд онцгой муу нөлөөтэй. Энэ бүхнээс харахад нарны гэрэл бидний амьдралд ийм их хэрэгтэй байхад хэзээ ч нар манддаггүй газар амьдардаг хүмүүс яаж амьдардаг бол?

Ард олны амгалан тайван байдлыг алдагдуулсан, үймээн самуунд хүргэсэн сайн, муу зүйлс түүхэнд олон бий. Тэдгээрийн дотор хүний санаанд оромгүй зүйлс ч олон. 

Аль ч улс орон өөрийн гэсэн соёл урлаг, гүн ухаан, алдар гавьяатай байхаас гадна улс орноо хамгаалах хүчирхэг цэрэг, армитай байдаг. Тиймдээ ч Хятадын удирдагч Мао Зэдун “Улс гүрний засаглал гар буунаас эхэлдэг” гэж хэлсэн удаатай. Түүнчлэн зэвсэгт хүчний бүхий л төрөл мэргэжлээс хамгийн гол хүч нь хуурай замын цэрэг байдаг нь хүмүүс газар дээр төрж, тэндээ амьдарч, тэндээ л ирээдүйгээ хардагтай холбоотой. Харин энэ талаар нэрт улс төрч Жеймс Миршаймер “Нисэх хүчин, флотоор дэмжүүлсэн хуурай замын цэрэг л өнөөгийн ертөнцөд зэвсэгт хүчний төрлүүдээс хамгийн гол нь” гэжээ. Харин аль улсын цэрэг дайчид өөрийнхөө цаг үед хамгийн шилдэг нь, хамгийн хүчирхэг нь байсан бэ?

Бие давхар үед тохиолддог хамгийн сайхан мөчүүдийн нэг бол хэвлий дэх ургийн хөдөлж тонгочих, өшиглөх үйлдэл билээ. Үүгээр эх хүн хэвлий дэх үрээ идэвхтэй, эрүүл саруул байгааг мэдэж, санаа амар байж чаддаг. Харин тэрхүү хөдөлгөөнүүдийг хэвлий дэх хүүхэд яагаад хийдэг талаар саяхан Лондоны их сургуулийн нейрологийн тэнхимийн эрдэмтэд болох Кимберли Уайтхэд, Лоренцо Фабрици нар судалгаа хийж, учир шалтгааныг нь тогтоосон байна.

Ихэнх хүмүүс зун амрахыг илүүд үздэг ч туршлагатай аялагчдын үзэж байгаагаар намар эсвэл хаврын улиралд аялах нь илүү хэмнэлттэй байдаг аж. Мэдээж манай оронд хүйтний улирал ирээд байгаа эдгээр өдрүүдэд халуун орноор аялахыг хүсэхгүй хэн байхав. Ингээд таны амралтыг үлгэрийн мэт мартагдашгүй сайхан өнгөрүүлэхэд туслах байгалийн үзэсгэлэнт газруудын талаар мэдээллийг танд хүргэе.

Хүн төрөлхтний соёл иргэншлийн түүхийн бүр эхнээс л хүмүүс өөрсдийгөө ямар нэг аюулаас хамгаалах арга сэдэж, түүнийгээ улам боловсронгуй болгосоор иржээ. Энэ нь яваандаа илүү харгис, хэрцгий байдалтай болж техник технологийн тусламжтайгаар байж боломгүй хүчирхэг, хөнөөлт зэвсгүүдийг бий болгосоор байна. Ингээд бид тэдгээр хөнөөлт зэвсгүүдээс хүн төрөлхтний түүхэн дэх хамгийн хөнөөлтэйд тооцогдож байсан 10 зэвсгийн танилцуулж байна. 

Орчуулга хийнэ гэдэг нь аливаа хүнээс хэлний мэдлэг болон бичгийн чадварыг давхар шаардаж байдаг зүйл юм. Буруу орчуулсан зүйлээс болж улс орнуудын дунд үл ойлголцож үүсэж дайтах дээрээ тулж байсан ч тохиолдлууд бий. Ингээд бид танд орчуулгын тухай сонирхолтой баримтуудыг хүргэж байна. 

Хорвоо дээр ихэр болж төрнө гэдэг ховорхон хувь заяа хэдий ч энэ байдлаа муугаар ашигласан хүмүүс ч мөн байдаг бөгөөд нэг үгээр хэлэхэд бид энд ихэр гэмт хэрэгтнүүдийн талаар ярих гэж байна. Тиймээс бид доорх жагсаалтад гэмт хэрэг хийснээ хоёул хүлээн зөвшөөрсөн ихрүүдийн түүхийг өгүүлэх болно.