Хүний биед жимс жимсгэнэ болон хүнсний ногоо ямар их тустайг бид мэднэ. Гэсэн хэдий ч манай оронд элбэг ургадаг жимс жимсгэнэ, хүнсний ногоо болон тухайн оронд импортлон оруулж ирж буй зарим нэгийг нь л мэддэг. Тэгвэл улс орон бүрт бид бүхний хэзээ ч сонсож байгаагүй, эсвэл сургийг нь дуулсан жимс жимсгэнэ ургадаг байна. Ингээд эдгээр хачирхалтай жимсгэний талаар хүлээн авцгаая.

Манай монголчууд өвөлдөө илчлэг ихтэй хоол хүнс хэрэглээд харин зундаа ходоод гэдсээ амрааж сүү цагаан идээгээ хэрэглэж ирсэн сайхан уламжлалтай билээ. Тэгвэл бид гаднаасаа гялалзахаас гадна, арьс үсээ гоё харагдуулахын тулд идэж байгаа зүйлсдээ зайлшгүй анхаарах хэрэгтэй болжээ.

Өдгөө түргэн хоолыг идэх хүмүүс улам ихэссээр байгаа нь нэг талаар сэтгэл зовооно. Учир нь түргэн хоол гэгдэх энэ зүйл бидний биед ямар их хохирол учруулж, эрсдэл дагуулж байдгийг төдийлэн анзаардаггүй. Бүр зарим нь мэддэг хэрнээ ач холбогдол өгөлгүй үргэлжлүүлэн идсээр байдаг нь гайхшрал төрүүлнэ. Ингээд та бүхэндээ түргэн хоолыг юугаар хийдэг, бидний биед ямар сөрөг талтайг танилцуулж байна. Үүнийг уншаад та ахиж түргэн хоол идмээргүй санагдах вий...

Намрын улирал айлчлан ирсэн энэ цаг үед бид илчлэг сайтай хоол унд идэх хэрэгтэй бөгөөд ингэснээр элдэв төрлийн ханиад томуу тусах, биеийн дархлаа сулрах, бие организм чухал хэрэгтэй амин дэмээр дутагдах зэргээс сэргийлж чаддаг байна. Тэгвэл бид та бүхэндээ сэрүүний улиралд идэхэд тохиромжтой илчлэг сайтай, гайхалтай амттай хоолнууд хийх жоруудыг хүргэж байна.

Амттан идэх дургүй хүн гэж бараг л үгүй биз. Заримдаа бүр цаг зав чөлөө болохгүй бол цайныхаа цагаар хэдэн жигнэмэг идэхэд л хангалттай. Мөн холын аян замд эвтэйхэн газар хийчих юм бол муудахгүй хэзээд тантай хамт байх болно. Тэгвэл одоо хүмүүсийн дуртай амттаны нэг болох жигнэмэгийн талаар дэлгэрэнгүй хүргэе.

Амттай хэрнээ хийхэд амархан хоол хиймээр байвч, яг юу хийхээ мэдэхгүй байна уу? Тэгвэл танд ердөө л 30 минутанд хийх арааны шүлс асгаруулам хоолны жор санал болгож байна. Энэ бол бэйкерүүдэд л зардаг зайдастай ороомог юм. 

АНУ-ын эрдэмтэд эцсийн мөчид архидалтын жинхэнэ шалтгааныг олж тогтоожээ. Тэдний судалгааны үр дүнд архийг хэтрүүлэн хэрэглэдэг хүмүүс нөхцөл байдал хэрхэн хүндэрснийг анзаардаггүйд донтолтын гол шалтгаан оршдог нь тогтоогджээ. Ингээд бид тэдгээр эрдэмтэдтэй холбогдож, архины талаар хамгийн түгээмэл боловч худал ойлголтуудыг олж мэдэхийг зорилоо. Ингээд та бүхэнд энэхүү мэдээллийг хүргэж байна. Ойр дотны хэн нэгэн тань, магадгүй та өөрөө архитай хэт дотно нөхөрлөчих гээд байдаг бол хэрэг болно гэдэгт итгэлтэй байна.

Кофе бол эрч хүч өгөх хамгийн шилдэг ундаа гэдэгтэй хэн ч маргахгүй биз ээ. Өглөө, өдөр, оройн аль ч цагт таны ажлын бүтээмжийг нэмэгдүүлэхээс гадна гайхалтай тансаг амтаараа биеийг сэргээдэг билээ. Бид энэ удаад та бүхэндээ дахин давтагдашгүй жортой, ер бусын кофег өөрийн гараар найруулах аргуудаас танилцуулж байна. Таны заавал туршиж үзэх жорууд зөвхөн энд л байна.

Бидний өдөр тутмын амьдралдаа идэж, хэрэглэдэг хоол хүнс ирэх жилүүдэд устаж, үгүй болох гадны эх сурвалжууд мэдээллээд эхэлжээ. Энэ нь дэлхийн дулаарал, байгалийн гамшиг, цаг уурын өөрчлөлт зэрэг хэд хэдэн шалтгаануудаас үүдэлтэй бөгөөд өнөөдөр бид та бүхэндээ чухам ямар хоол хүнс ирэх жилүүдэд хомсдолд орж, хүмүүсийг хэрэгцээг хангахаа болих тухай мэдээллийг хүргэе.

Биднийг өдрийн турш эрч хүчтэй, цовоо сэргэлэн байлгадаг зүйлсийн нэг бол мэдээж өглөөний хоол билээ. Зарим улс орон хөнгөхөн талх идэж байхад зарим нь хүнд тостой мах идэх гэх мэт орон орны улс үндэстнүүд хоорондоо ялгаатай хоолыг зооглодог байна. Ингээд бид та бүхэндээ дэлхий өнцөг булан бүрийн хүмүүс ямар хоол идэж өглөөг угтдагийг танилцуулъя.

Өнөөдөр та бүхэндээ хулуугаар хэрхэн амттай сайхан хоол, зууш, амттан хийж болох талаар танд хэрэг болох хоолны жоруудыг хүргэх гэж байна. Хулуу нь ямар ч тохиолдолд бүх төрлийн хоолтой төгс нийцдэг төдийгүй маш олон төрөлөөр хэрэглэж болдог. Жишээ нь: Хоолны хачирт мөн амттан уух ундаа гэх мэт. Хулуу нь витаминаар баялаг төдийгүй тэжээллэг чанар өндөртэй хүнсний бүтээгдэхүүний юм. Ингээд хулуугаар хийсэн амттан, хоол, зуушийг хэрхэн хийх жорыг хүргэе.

Адилхан харагдаж байгаа ч гэсэн, таны дотроо бодсон тэр зүйл энэ биш. Ямар учиртай, яадаг эд болохыг нь би танд одоо дэлгэрэнгүй тайлбарлаж өгье. Дэлхийн хүнсний талаар ойлголтоо, амьтдын аймгийн талаар мэдлэгээ та энэ “Гуидак” хэмээх “биетээр” тэлж аваарай. Магадгүй манайд олдохгүй байвч, та гадуур дотуур, тэр тусмаа номхон далайн эрэг хавийн газар орноор аялахдаа байгаль эхийн энэ содон, бас эрүүл мэндэд ашигтай бүтээлийг заавал амталж үзэхийг хүсэх байна.