“Ералаш” нэртэй хүүхэд багачууд болон өсвөр насныханд зориулсан телевизийн цуврал үзэгч биднийг хөгжөөгөөд 40 жил болжээ. Олон хүн энэхүү инээдмийн цувралыг үзэж өссөн гэхэд хилсдэхгүй ба анги бүр нь бидний сэтгэлд хоногшин үлдсэн байдаг билээ. Тэгвэл уг цувралд тоглосон жүжигчид өсч том болоод хэрхэн өөрчлөгдсөнийг хамтдаа сонирхоцгооё.

Балар эрт үеэс хүмүүс гар хангалга хийж эхэлсэн гэдгийг бид хадны сүг зургуудаас харж болох юм. Эртний Египетийн домогт Атум бурхан бүхий л ертөнцийг гар хангалга хийн бүтээсэн гэдэг. Түүнчлэн Африкийн зарим нутгуудад гар хангалгыг эрийн цээнд хүрэх шалгуур гэж үзэж, тусгай уламжлал болгосон нь ч байдаг. Хэдийгээр орчин үед хүн болгон шахуу гар хангалга хийдэг ч тэд энэ байдлаа бусдаас нууж, ичих нь бий. Ингээд гар хангалга хийх нь эрүүл мэндэд ямар тустай болохыг хамтдаа сонирхоцгооё.

Сувилагч Бронни Уэйрийн “Хамгийн харамсалтай үхэл юу вэ?” гэх номонд хүмүүс нас барахынхаа өмнө өөрийн гаргасан алдаандаа маш ихээр харамсаж байгаа тухай өгүүлдэг.  Мөн энэ талаар геронтологийн профессор Карл Пиллемер “Амьдралын 30 хичээл: Хамгийн шилдэг амьдралын зөвлөгөө” гэх номондоо ч бичсэн  байдаг. Ингээд туулж өнгөрүүлсэн амьдралдаа харамсахгүйгээр хэрхэн зөв амьдрах талаарх зөвлөгөөг хүргэе.

Хүн төрөлхтөн бүхий л түүхийн туршид амьдарч буй дэлхий, байгалийн үзэгдлийг судалсаар ирсэн билээ. Үүнээс гадна бионик хэмээх тусгай шинжлэх ухаан гарсан бөгөөд энэ нь амьтдаас зарим нэг зүйлсийг хуулбарлан авч, шинэ технологи бүтээхийг хэлж байгаа юм. Ингээд эрдэмтдийн амьтдаас жишээ авч хийсэн бүтээлүүдтэй танилцацгаая.

Монгол Улсын санхүүгийн зах зээл нь банк суурьтай учраас ААН, компаниуд хөрөнгө оруулалт хийхийн тулд өндөр хүүтэй зээл авч ирсэн. Харин сүүлийн жилүүдэд цөөнгүй компани үнэт цаасны зах зээлээс амжилттай хөрөнгө оруулалтт татаж буйд үнэт цаасны компаниудын оруулж байгаа хувь нэмэр өндөр юм.

Та онлайн банкны үйлчилгээг ямар боломжуудтай байх ёстой гэж боддог вэ? Ихэнх хүмүүс, банк хоорондын шилжүүлэг хийх, дансныхаа үлдэгдлийг шалгах гэсэн уламжлалт хэдэн боломжуудыг нэрлэдэг. Дэлхий нийтээрээ онлайн банкны үйлчилгээний төгс хувилбар луу дижитал шилжилтийг хийсээр байгаа эрин үед Худалдаа, хөгжлийн банк Онлайн банкны үйлчилгээнийхээ цоо шинэ хувилбарыг банкнаас авч болох бүхий л боломжуудыг шингээн Та бүхэнд хүргэж байна.

Миний бие он гарсаар Монгол Улсын авто тээврийн хэрэгслийн тоог нэгээр нэмэгдүүлсэн юм. Түгжрэн түгжрэн машин унах төвөгтэй ч тааваараа суугаад зорьсон газартаа хүрнэ гэдэг автобусанд зоо паркын амьтад шиг зогсоогоороо шахдалцаж явснаас хамаагүй дээр шүү. Заа тэгээд салхи исгэрсэн саруулхан өглөө түгжрэлд дунд түнтэгнэнхэн явахад шидэт дохиур барьсан шинэхэн хувцастай цагдаа ах яалт ч үгүй дохилоо шүү. Жолооч болоод удаагүйг ч хэлэх үү ямар дүрэм зөрчиж яаж тэнэгтсэн бол гэж тэрхэн зуур бодоод амжив. Тэр ч ирлээ, амрыг эрье! гэлээ. Би ч мэдэн будилсан царай гарган сайн уу гэх зуур үнэмлэх, бичиг баримтаа гэв. Удалгүй өө та чинь өнгөрсөн оны татвараа төлөөгүй юм байна гэх нь тэр. Саяхан жолооч болсон би татвар төлөх манатай л явна.

Өвдөлт гэдэг хичнээн аймшигтай зүйл хэдий ч бие организмд ямар нэгэн зүйл хэвийн бус байгааг илтгэж, аливаа болзошгүй аюулаас урьдчилан сэргийлэх үүрэгтэй байдаг. Гэхдээ зарим эмчлэгдэх боломжгүй тэсэхийн аргагүй өвдөлтүүд байдаг гэдгийг онцлох нь зүйтэй. Ингээд танд хүний биеийг маш ихээр тарчлаадаг өвдөлтүүдийн талаарх мэдээллийг хүргэж байна.

Манай гараг дээр хүний хөлд өртөөгүй газрууд байдаг гэвэл та итгэх үү? Мэдээж хэрэг, соёл иргэншлээс алслагдсан, хэн ч байхгүй, маш хол байрлах тэдгээр газруудад очих нь тун эрсдэлтэй байх нь ойлгомжтой билээ. 

Цоо шинийг эрэлхийлж, бусдаас түрүүлж алхья гэхээр онгод орж өгөхгүй, сонирхолтой санаа олдохгүй, амьдрал чинь адал явдлаар дутагдаж байгаа мэт санагдаад уйтгарлаж байна уу? Тэгвэл та анхаарлаа нааш нь хандуулаарай. 

Бид бусад улс орны соёл иргэншил, зан заншлыг судалж, мэдэх бүрдээ гайхширч байдаг. Жишээлбэл, Египетэд сүйт бүсгүйн найзууд сүйт бүсгүйг хуримынх нь өмнө чимхдэг бөгөөд энэ нь амжилтыг бэлгэддэг гэнэ. Ингээд танд дэлхийн улс орнуудын хачирхалтай уламжлалуудаас сонирхуулж байна. 

Хавдраар өвчлөхгүй, хавдраас болж өнчирч үлдэхгүйн тулд та өөрийгөө болон хайртай дотны хүмүүсээ урьдчилан сэргийлэх үзлэг оношлогоонд тогтмол хамруулан, эрүүл зөв хооллож, идэвхтэй дасгал хөдөлгөөн хийгээрэй. Энэ бол уг аюулт өвчнөөс сэргийлэх хамгийн энгийн дадал зуршил билээ.