Хүн төрөлхтний хамгийн том айдас бол хөгшрөлт юм. Тиймдээ ч үргэлж залуу сайхнаараа байх гэсэн мөнхийн хүсэл нь одоогийн энэ анагаах ухаан, техникийн дэвшлийн хөгжилд хүчтэй түлхэц болдог байж болох юм. Гэвч сэтгэл судлаачдын үзэж байгаагаар хөгшрөлтөөс айх нь энгийн үзэгдэл гэжээ. Гэхдээ нас болгон өөрийн гэсэн давуу талтай байдаг гэдгийг мартаж болохгүй. Үүнээс гадна өдөр ирэх тусам бид хөгшрөх болно гэдэгтэйгээ эвлэрэх хэрэгтэй. Ингээд 40 нас хүрсний дараа бидний биед ямар өөрчлөлт гардаг болохыг сонирхоцгооё.

Түрийвчээ олохгүйгээс хамаг ажил тань гацаж, тэвдүүлсэн явдал амьдралд тань дор хаяж нэг удаа тохиолдож л байсан байлгүй. Ямартай ч орчин үед бараг хүн бүр хэтэвч хэрэглэдэг болж, тэр ч байтугай багавтар хэмжээтэй цүнхний үүрэг гүйцэтгэдэг болсон учраас хүмүүс хэрэгтэй, чухал бүх зүйлсээ хийдэг болжээ. Гэвч гай таарч түрийвчийг тань хүн хулгайлчихвал эсвэл гээчихвэл таны хэрэгтэй зүйлс бүгд нэг дор алга болох нь ээ.

Судалгаагаар нийт насанд хүрэгчдийн 30%, хүүхдүүдийн 40% нь ямар нэг зүйлээс харшилтай байдаг нь батлагджээ. Бид хоол хүнс, тэжээвэр амьтан, тоос тоосонцор, ургамлын харшлууд байдгийг сайн мэддэг ч огт сонсож байгаагүй, сонин зүйлсээс харшлах нь байдаг. Жишээ нь:

Нас ахих тусам бидний арьсны уян хатан чанар алдагддаг учраас бид хөгшрөөд ирэхээрээ суларсан хацар, унжсан ирүүтэй болж л үлддэг. Энэ нь шууд л таны царайг дарж харагдуулдаг учраас бидний ихэнх нь гоо сайхны мэс заслын талаар өөрийн ирэхгүй бодоход хүрдэг. Гэвч бодит байдал дээр энэ нь тийм ч аймшигтай асуудал биш юм. Өөрөөр хэлбэл тийм үнэтэй хагалгаанд оролгүй гэрийн нөхцөлд үүнийг зохицуулах боломж бий.

Ихэнх залуус пүүзээ угаалгын машинд угаачихдаг бөгөөд энэ нь ч боломжтой зүйл. Хэрэв та тодорхой хэдэн зарчмыг мэддэг болчихвол угаалгын машин дотроос цоо шинэ мэт пүүз гарч ирэх болно. Гэхдээ гараар угаасан нь илүү аюулгүй байдаг. Ингээд угаалгын машин дотор пүүзээ хэрхэн аюулгүй угаах талаар зөвлөгөөг танд хүргэе.

Өвдөг нь сормуусны уутанцар болон сормуусны уутанцрын ойролцоо байрладаг цейсийн тосны булчирхайн хурц идээт үрэвсэл юм. Ийм үрэвслийг гаднах өвдөг ч гэж нэрлэдэг. Дархлаа сулрах, нүдэнд бохир орох зэргээс шалтгаалан өвдөг гардаг. Харин өвдөг гарсан үед манайхан эмчийн зөвлөгөөнд бус тусгай дом хийж эдгэрдэг гэдэгт илүү итгэдэг. Нэг талаараа өвдгийг эмчилдэг гэдэг ч анагаах ухааны талаасаа тийм ч оновчтой эмчилгээ биш юм. Энэ үүднээс та бүхэнд гэрийн нөхцөлд өвдгийг хэрхэн зөв бөгөөд хурдан эмчлэх тухай хүргэж байна.

Статистикаар бол хүн ойролцоогоор амьдралынхаа 1.5 жилийг ариун цэврийнхээ өрөөнд өнгөрөөдөг гэнэ. Харин амьдралынхаа турш шүршүүрт орсон хугацаагаа тооцвол 6 сар болно гэсэн гайхмаар тоо гарчээ. Ийм хэмжээний урт хугацааг зарцуулдаг ч бидний ихэнх нь энгийн хэрнээ эрүүл мэндэд хортой алдаа гаргаж байгаагаа төдийлөн сайн мэддэггүй. Иймд бидний хүргэх дараах 12 зүйлийг мэдэж авснаар та хойшдоо дахин алдаа гаргахгүй...

Ихэнхдээ 30 нас өнгөрөх үед анхны буурал үс цухуйж эхэлдэг. Хэрвээ та 30 наснаас өмнө цагаан үстэй болсон бол энэ нь үсний эрт цайралтын төрөлд багтана. Харин таныг хөгшин харагдуулж буй цагаан үсийг далдлах хамгийн энгийн арга бол үсний будаг юм. Гэвч хоёр, гуравхан долоо хоногийн дараа цагаан үс дахин ургаж, та дахиад л будах хэрэгтэй болно. Мэдээж таны үс ихээр гэмтэнэ. Хүний үсний өнгийг "меланин" хэмээх пигмент хариуцдаг бөгөөд энэ бодис ялгарахаа болимогц үс бууралтаж эхэлдэг. Үүнээс гадна эрүүл бус амьдралын хэв маяг нь таны үсийг бууралтах нөхцөлийг бүрдүүлнэ.  Ингээд цагаан үсээ далдлах, цагаан үс гарахаас урьдчилан сэргийлэх аргыг танд хүргэе.

Судалгаагаар дэлхий дээр амьдарч буй хүмүүсийн 35-45 хувь нь амны хөндийн өвчлөлтэй гэсэн тоо баримт гарсан байна. Үүнтэй холбоотойгоор Америк улс гэхэд л зөвхөн амны хөндийн эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүндээ 10 гаруй тэрбум ам.доллар зарцуулдаг байна. Амны эвгүй үнэр бидний өөртөө итгэх итгэлийг үгүй хийгээд зогсохгүй элдэв уулзалт, болзоог ч бусниулах аюултай. Тэгвэл гэнэтийн уулзалт, болзоотой үед амнаас тань эвгүй үнэр үнэртээд байвал шуурхай авч болох, үр дүнтэй аргуудыг зааж өгье...

Ажлын стресс ихтэй, сэтгэл зүйн байдалдаа санаа зовдог хүн бүрийн санаа амар, тайван амгалан байх орчин нь гэрийн гал тогоо нь байдаг. Үүнтэй холбогдуулан саяхан үйл ажиллагаагаа явуулж эхэлсэн "Culinary Arts Therapy" хөдөлгөөн нь хүмүүсийг хоол хийхдээ илүү их цагийг зориулж санаа зовнил, сэтгэл гутралаасаа ангижрахыг уриалж байгаа ажээ. Мөн сэтгэл зүйч, эмч нарын олонх нь хоол хийх замаар сэтгэл зүйн олон эмгэгийг анагаахад тус дэм үзүүлж болно гэдгийг баталж байна.

Ажлын бүтээмж өндөртэй байж үүрэг даалгаврыг үр дүнтэйгээр биелүүлэхэд хамгийн чухал зүйлсийн нэг нь таны ажлын ширээний эмх цэгц, зохион байгуулалт юм. Эмх замбараагүй, бохир эд зүйлсээр дүүрэн ширээ таны ажлын гүйцэтгэлд тодорхой хэмжээгээр нөлөөлдгийг "Harvard Business Review" сэтгүүл саяхны хийсэн судалгаан дээрээ дурдсан байна. Дараах мэдээллээс та ширээн дээрээ юуг байлгаж болохгүйг мэдэж аваарай. 

Эрүүл мэнддээ анхаардаг ч амьдралаас авах жижигхэн ч гэсэн таашаалуудыг орхиж чаддаггүй хүмүүст энэхүү нийтлэлийг зориуллаа. Манай дэлхийн хамгийн ухаалаг “тархинууд” эрүүл мэндэд тустай хэрнээ хачин гэмээр хэвшлүүдийг олж илрүүлжээ. Эдгээр нь эрүүл байхаас гадна жаргалтай байхад тань тусалснаар урт наслуулах нь нотлогджээ.