Өөрийн хүссэнээ хийх нь таны эрх. Өглөө 6 цагт босмооргүй байвал босохгүй байж болно. Үдээс хойш эхэлдэг ажил эрт орой хэзээ нэгэн цагт танд олдох л байх. Хоолны дэглэм баримааргүй, махлаг хэвээрээ үлдэхийг хүсч болно. Таны л хувийн амьдрал шүү дээ. Энэ мэтээр та бүхнийг хийж болох ч өөрийн дотоод амар амгаланг ийм байдалтайгаар олно гэж хүлээгээд хэрэггүй. Гэхдээ та бусдын зөвлөгөөг сонссоноор амьдралаа дээшлүүлж чадна. 

Харам гэдэг нь зөвхөн хандлага бус хүний дотоод сэтгэлээс урсан гардаг хорт шинж юм. Хахир харамч хүмүүс мөнгөтэй харьцах харьцаагаа байр, машин авах гэх мэт хэтийн төлөвлөгөөгөөр зөвтгөдөг. Гэхдээ харамч занг хямгач байдалтай андуурч болохгүй. Харамч хүмүүст мөнгөний хэмжээ чухал биш.

Сайхан өглөө сэрмэгцээ өөрийгөө би нас барсан хүн хэмээн бусдад итгүүлж байна гээд төсөөлөөд үз дээ. Эсвэл таны танил өөрийгөө хэн нэгний дуураймал загвар хэмээн нэрлэж, бусдыг хуурахаа зогсоож, бодит “би”-г харуулаач гэж хүсвэл та яах вэ? Аймшигтай сонсогдож байгаа биз.

Орчин үеийн цахим мэдээллийн хэрэгслүүд тэр дундаа олон нийтийн сүлжээ бидний амьдралд бараг л идэх, унтахтай ижил түвшний хэрэгцээ болсон гэхэд хилсдэхгүй болов уу. Хэдийгээр бид тэдгээр хэрэгслүүдээс өөрт шаардлагатай мэдээллийг авч байгаа ч сэтгэл зүйн хувьд зарим нэг асуудалтай тулгарч байдаг гэдгээ төдийлөн сайн мэддэггүй.

Хурим хийж буй хос мэдээж насан туршдаа хамтдаа байж, хамт өтөлж, үр хүүхдээ өсгөнө гэж боддог билээ. Гэвч энэ бүх мөрөөдөл зарим тохиолдолд биелэхгүй байх магадлалтай байдаг. Ихэнхдээ хоорондоо маргалддаггүй, үргэлж аз жаргалтай, бусдын нүдэнд төгс мэт харагддаг хосуудын салах магадлал өндөр байдаг. Харин хоорондоо хааяа муудалцаж, сэтгэл санаагаа хоорондоо хуваалцаж байдаг, бусдын өмнө тийм ч төгс харагддаггүй хосууд урт удаан хугацааны турш хамтдаа байж чаддаг гэнэ шүү. Ингээд үүний шалтгааныг мэдэж авцгаая.

Текст мессеж гэгч зүйл өнөөгийн бидэнд эерэг, сөрөг олон талаар нөлөөлдөг билээ. Мессеж бичих, харилцан яриа үүсгэх хэрэглүүрүүд ашиглах, цахим сүлжээгээр зочлох гэхчлэн  нийгмийн харилцаанд шууд болон шууд бусаар орж болох олон арга зам бий болсон энэ цагт ч утас, таблет, компьютерийн араас хэн нэгэнд илгээж болохгүй зүйлс гэж бий. Хэдийгээр эдгээрийн тусламжтай хүний хөдөлмөрийг хөнгөвчилж, хэрэглэхэд өмнөх үеэсээ асар хялбар, боловсронгуй болсоор байгаа ч дагуулах аюул нь ч өсөн нэмэгдсээр байгааг мартаж болохгүй.

Та өглөө яах гэж орноосоо босдог болохоо мэдэж байна уу? Хэрвээ та энэ асуултанд хариулж чадаж байвал та өөрийн “икигай”-г олсон гэсэн үг.  Энэ нь япончуудын урт удаан, аз жаргалтай амьдралын нууц байх магадлалтай.

Хүн бүхний алганы хээ дахин давтагддаггүйн адилаар тэдний өдөр тутмын амьдралдаа үзэж туулж яваа бүхэн өөр хоорондоо тэс ондоо байдаг. Зарим нэг нь санаа зовоосон асуудлуудаа гадагш нээн бусадтай ярилцаж, тайтгардаг бол нөгөө нэг нь дотроо бодон ганцаар шаналж өдөр ирэх тусам өөрөө өөрийгөө хэмлэсээр байх нь бий. Хэдийгээр хувь хүн дотоод зөрчлөө хэрхэн шийдвэрлэдэг нь хүн бүрд харилцан адилгүй илрэх ч сэтгэл гутрал болоод сэтгэцийн хүнд асуудлуудтай тэмцэж буй хүмүүст нийтлэг тал байдаг. Тэгвэл даравч далдайна гэхчээр сэтгэлийн шаналал, зовиураа нууж буй хүмүүсийн ямар үйлдлээр нь олж мэдэх боломжтой вэ?

UC Berkeley их сургуулийн гаргасан шинэ судалгаагаар өөрийгөө өөдрөг байлгах гэж хүчлэх юм бол сэтгэл гутралд илүү өртөмтгий болдог, харин сөрөг сэтгэл хөдлөлөө хүлээн зөвшөөрч чадвал яваандаа сэтгэл санаа дээрддэг болохыг тогтоожээ. "Сөрөг сэтгэл хөдлөлөө хүлээн зөвшөөрч чаддаг хүмүүсийн хувьд тэдгээрээс болж илүү бага шаналдаг, үүний нөлөөгөөр сэтгэл зүйн эрүүл мэндээ илүү сайн хамгаалж чаддаг" гэж судалгааны ахлагч, UC Berkeley-ийн сэтгэл судлалын дэд профессор Айрис Маусс ярьжээ. 

30 өдөр эсвэл 30 жил хамт байсан эсэхээс үл хамааран нэгэнт шалтгаан нь бүрдсэн бол хосууд салахаас өөр аргагүй болдог билээ. Гэхдээ тэдний хоорондын хайр хөрсөн гэдгээс бус өөр том шалтгаанаас болоод хосууд таарч тохирохоо больж, хоёр тийш болдог аж. Орчин үед эхний гэрлэлтийн 50 хувь, хоёр дахь гэрлэлтийн 60, гурав дахь гэрлэлтийн 75 хувь нь салалтаар төгсдөг болсон гэх тооцоо бий. Тэгвэл салалтын тэрхүү гол шалтгаанууд нь юу юм бол?

Хүмүүс үзсэн харсан зүйлсээ огт мартахгүй байхыг том давуу тал мэтээр харах байх. Гэвч бодит байдал дээр мартах нь эсрэгээрээ амьдрал дээрх хамгийн ашигтай чадваруудын нэг юм. Тэгвэл хүмүүс мартахаа больчихвол бидний амьдрал хэрхэн өөрчлөгдөх вэ?

Ихэнх хүмүүс түүхэнд нэрээ үлдээхийг хүсдэг бөгөөд ингэхийн тулд өөрсдийн сонгосон салбартаа амжилт гаргаж сайнаар дурсагдахыг хичээдэг билээ. Тэгвэл зарим хүмүүсийн санаатай болон санаандгүй гаргасан үйлдлүүд нь нийгмийн сэтгэлзүйг бүхэлд нь өөрчилсөн үзэгдэл болж түүхийн хуудсанд бичигддэг юм. Тэрхүү өөрчлөлт авч ирсэн үзэгдлүүдийг эхлүүлсэн хүмүүсийн нэрээр нь нэрлэх нь бий.