Нобелийн шагналт психобиологич Рожер Сперри (Roger W. Sperry) хүний тархийг харилцан ялгаатай ажилладаг зүүн, баруун гэсэн хоёр тэнхлэгтэй байдгийг тогтоосон бөгөөд тэрхүү хоёр тэнхлэгийн аль нь давуу хөгжсөнөөс шалтгаалж тухайн хүний бодол, сэтгэхүйн онцлог тодорхойлогддог гэж үзжээ. Түүний энэхүү судалгаан дээр үндэслэн хүний сэтгэхүйн болон зан араншингийн онцлогийг тогтоох олон тест, сонжоо зохиогдсон байна. Ингээд та бүхэнд өөрийгөө тодорхойлоход тань туслах нэгэн тестийг хүргэе.

Хүн төрөлхтний мөнхийн сэдэв болсон хайрын тухай хийсэн цөөнгүй судалгаа, шинжлэх ухааны үндэслэл бүхий баримтуудаас та бүхэндээ сонирхуулж байна. Ингээд “Хайр дурлалын романтик харилцаа нь хосуудыг улам аз жаргалтай байлгаж, жаргалын дээдийг бэлэглэх нь дамжиггүй” гэсэн үгээр мэдээллээ эхлүүлцгээе.

Хэн нэгэнтэй болзсон хамгийн сүүлийн болзоогоо санадаа. Та нөгөө хүнийхээ талаар хэр ихийг мэдэж авч чадсан бэ? Сайн бодоод үзэхээр гадаад төрх, биеэ авч явах байдлыг нь л харснаас биш түүний хувийн зан араншны талаар нааштай мэдэх зүйл бараг байхгүй байгаа биз? Учир нь анхны болзоон дээрээ хүмүүс ойр зуурын сэдвээр, сэтгэл хөдлөлгүй яриа өрнүүлж биеэ барьсан байдалтай байдаг болохоор тэр. Харин та доорх 10 асуултыг тогтоогоод авбал дараа дараагийн болзоонууд тань илүү өгөөжтэй, мэдсэн юмтай болж өнгөрнө.

Хүн бүрт найз байдагтай адил дайсан ч бас бий. Ямартай ч ихэнх хүмүүс өөрсдийн дайсан гэж үзсэн нэгнээ үргэлж үзэн ядаж байдаг. Мэдээж энэ нь түгээмэл үзэгдэл хэдий ч дайснаа хайрлах талаар ойлголт байдаг гэвэл танд ямар сонсогдож байна вэ? 

Бүсгүй танд эрэгтэй найз байдаг уу? Мөн та эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүс сайн найзууд байж чадна гэдэгтэй санал нийлдэг үү? Харин энэ асуултанд "байж болохгүй" гэж хариулдаг хүмүүсээс шалтгааныг нь тодруулахад: Эрэгтэй хүн ямар ч тохиолдолд үргэлж хамт байгаа эмэгтэй хүнийг эсрэг хүйстнээ гэж хардаг гэх хариултыг өгдөг байна. Тэгвэл бүсгүй таны эрэгтэй найз таныг ямар нүдээр хардаг бол?

Судалгаанаас харахад 4-7 настай хүүхдүүдийн дунд орондоо шээх нь нийтлэг асуудал хэвээр байгаа бөгөөд тус насны хүүхдүүдийн 15% нь долоо хоногт 2 удаа орондоо шээдэг гэж гарчээ. Хэрвээ таны хүүхэд тэрхүү 15%-ийн нэг нь бол юуны өмнө орондоо шээх нь хэвийн үзэгдэл гэдгийг тогтоож аваарай. Мөн ирээдүйд зүгээр болох байх гэж найдан орхихын оронд дараах зүйлсийг хийгээрэй.

Түүхийн бүр эрт үеэс л тухайн цаг үеийнхээ түүхэн дурсгалын гэрч болсон алт, эрдэнэс, сан хөмрөг зэрэг зүйлс судлаачид болон археологичдын анхаарлыг татсаар ирсэн. Тиймдээ ч археологичид тэдгээр эрдэнэсийг олох эрэлд гарч одоог хүртэл олдоогүй нууцлаг эрдэнэсийн санг хайсаар байна. 

Хүний нас бол хүний төрсөн цагаас эхлэн одоог хүртэлх мэдээллийг агуулж буй тоон илэрхийлэл юм. Энэ нь нас бол зөвхөн бие мах бодын насжилтыг илэрхийлдэг гэсэн үг. Учир нь тухайн хүний өссөн орчин, гаднах нөлөөллөөс шалтгаалж биеийн нас сэтгэхүйн нас харилцан адилгүй байдаг. Энэ үүднээс та бүхэнд зориулж сэтгэхүйн насаа тодорхойлох сонирхолтой сонжоог хүргэж байна. Харин та доорх зургууд дээр байгаа өнгөнүүдээс сонгон оноо цуглуулах байдлаар өөрийн сэтгэхүйн насаа тодорхойлоорой!

Эмээ, өвөө нар гэр бүлийн амьдралд чухал нөлөө үзүүлж байдаг. Ялангуяа сүүлийн хэдэн арван жилд нийгэм, гэр бүлийн амьдралын өөрчлөлтөөс шалтгаалан эмээ, өвөө нар илүү их хариуцлага үүрэх болсон. Өөрөөр хэлбэл эцэг, эх нь ажилтай үед хүүхдэд хамгийн их анхаарал халамж тавьдаг хүмүүс бол эмээ, өвөө нар юм. Түүнчлэн тэд хүүхдэд эцэг эхчүүдээс илүү тэвчээртэй, уужуу ханддаг бөгөөд тийм байдал нь хүүхдүүдэд илүү тав тухтай, чөлөөтэй байхад тусалдаг байна. 

Амьдрал дээр та ямар ч шийдвэр гаргасан, ямар ч сонголт хийсэн таныг буруутгах хүн олон. Гэхдээ та энэ бүхэнд анхаарал хандуулах хэрэггүй бөгөөд өөрийн сонголтын төлөө бусдаас уучлалт гуйх хэрэггүй юм. Жишээлбэл: Та кофеингүй латте захиалсан гэж бодъё. Гэтэл танд давхар эспрессо аваад ирвэл та юу гэж хэлэх вэ? “Уучлаарай, энэ миний захиалсан зүйл биш байна” гэж хэлэх үү. Гэтэл та яагаад бусдын алдсан зүйлд түрүүлж уучлалт гуйх хэрэгтэй гэж? Тиймээс үнэхээр чухал шаардлагагүй бол "уучлаарай" гэдэг үгийг хэлэх хэрэггүй. 

Аз жаргал бол хүн бүхэнд адилгүй ойлголт юм. Харин сэтгэл судлаачид болон мэдрэлийн эмч нарын хувьд энэ бол эсрэгээрээ тогтсон нэг ойлголт гэж хэлж болно. Тэд бидний амьдралыг юу аз жаргалтай болгодог эсрэгээрээ ямар зүйл гунигтай болгодог талаар сайн мэднэ. Үнэн хэрэгтээ бидний өдөр тутамдаа анзааралгүй хийдэг дадал болсон зүйлс заримдаа биднийг алгуурхан сүйрүүлж байдаг гэдгийг бид төдийлөн сайн мэддэггүй. Ингээд амьдралаа аварч үлдэхийн тулд дараах зүйлсэд анхаарал хандуулаад үзээрэй.

Сэтгэцийн гажиг гэдэг бол харьцангуй ойлголт бөгөөд сэтгэл зүйн хувьд тогтворгүй байхаас эхлээд биеэ хянаж чадахгүй байх хүртэлх олон төрлөөр илэрнэ. Шууд хараад анзаарагдахгүй байх ч бүрэн боломжтой. Энэ нь нэг үгээр хэлбэл бидний эргэн тойронд сэтгэцийн хүнд болоод хөнгөн гажигтай хүмүүс олон байдаг гэсэн үг.