Дайн тулааны түүхэнд ялагч тал нь ялагдсан талдаа сүр хүчийг үзүүлж, гутаан доромжлох зорилгоор төрөл бүрийн зан үйл хийсээр ирсэн юм. Жишээлбэл дайсны ахлагчийг ер бусын аргаар хороох, биеийн эд эрхтнийг нь цуглуулга болгон авах, сахиус болгон тахих гэх мэт. Тэгвэл нас барсныхаа дараа ч тайван байж чадаагүй өрөвдөлтэй хувь заяаг туулсан тэрхүү "ялагдагч"-дын нэг нь Хятадын Сүн улсын эзэн хаан байжээ.

Корри тен Бум (Corrie ten Boom) хэмээх бүсгүй 1940-1944 онд гэр бүлийн хамт Нидерланд дахь байшингаа нацистуудаас дүрвэн гарч буй еврейчүүдийн нуугдах газар болгон ашиглуулж байжээ. Корригийн гэр бүл удам дамжсан цагчид байсан бөгөөд тэд Нидерландын Харлем хотын Бартелжорисстрат дүүрэг дэх дэлгүүрийнхээ дээд талд нууц өрөө барьсан байна. Чухам энэ газарт Корри тен Бум болон түүний гэр бүлийнхний сайхан сэтгэлийн ачаар 800 орчим еврей хүн нацистуудын гараас амь аврагдсан түүхтэй.

Аливаа бараа бүтээгдэхүүний сав, баглаа боодол ямар байхаас шалтгаалж хэрэглэгчдийн худалдан авалтад томоохон нөлөө үзүүлдэг гэдэг нь эргэлзээгүй. Гэвч харагдах байдал нь олзуурхмаар сайхан хэрнээ задлаад үзэхэд дотор талдаа сэтгэл гонсоймоор, хүний нүд хуурсан зүйл хийдэг "өөдгүй" үйлдвэрлэгчид байдаг гэдгийг мартаж болохгүй. Бид та бүхэнд хэрэглэгчдийн сэтгэлзүйгээр наадсан тэдгээр бараа бүтээгдэхүүнүүдээс хүргэж байна. 

БНХАУ-д нийт 6.3 сая Монгол үндэстэн амьдардаг бөгөөд энэ тоог сонсохоор бидэнд хамгийн түрүүнд Өвөр Монгол, Бортал, Ховогсайр, Цастын монголчууд бодогдох нь дамжиггүй. Гэхдээ урд хөршийн алс өмнөд зүгт, Мьянмар, Лаос улстай хиллэн орших Юннань мужид хүртэл монгол угсаатнууд амьдардаг гэвэл итгэх үү? Ингээд та бүхэнд тус мужийн Тонхай аймгийн бүрэлдэхүүн дэх Монголын их байлдан дагуулалтаас үлдэж хоцорсон "Хацо Монгол" буюу Юннаний Монголчуудын тухай хүргэж байна.

Та хэзээ нэгэн цагт өөрийгөө нас бие гүйцсэн үхэр өхөөрдөж, эрхлүүлж байгаагаар төсөөлж байсан удаа бий юу? Бангладеш дахь нэгэн фермд амьдардаг Рани хэмээх одой үхэр интернет хэрэглэгчдийн "эгдүү"-г хүргэж, дэлхийн өнцөг булан бүрт алдартай болоод амжжээ. Бутан үүлдрийн энэхүү амьтан ердөө 51 см урт, 28 кг жинтэй бөгөөд зөвхөн түүнтэй уулзахыг хүссэн зочдын хөл тасардаггүй гэнэ шүү!

Хүн төрөлхтний нөлөө, байгаль эхийн хувьсал, цаг хугацааны шалгарал тэргүүтэй олон хүчин зүйлээс үүдэж дэлхий гараг өөрчлөгдсөөр байгааг та бид гэрчлэн амьдарч байгаа билээ. Үүний томоохон жишээ болох Италийн Тирол нутагт орших Курон хэмээх XIV зууны үеийн энэхүү тосгон өнгөрсөн 70 гаруй жилийн хугацаанд усан дор далдлагдсан байсан аж. Одоогоос хэдхэн жилийн өмнө энэхүү түүхэн газраас хүний нүдэнд ил үзэгдэх нь ердөө хуучин цагийн сүмийн орой байв. 

Италийн хойд хэсгээр аялж явсан Данийн гэрэл зурагчин Роман Робройк нэгэн гайхалтай зүйлтэй таарчээ. Тэр нь дотор тал нь тэр чигээрээ хадгалагдаж үлдсэн байшин байв. 19-р зууны үед хамаарах тэрхү байшингийн зоорь нь хүртэл дарсаар дүүрэн байсан аж. 

Дэлхийн 2-р дайны үед 1200 гаруй еврей хүний амийг аварсан Оскар Шиндлерийн түүхийг өгүүлэх "Schindler's List" бол яах аргагүй бүх цаг үеийн хамгийн шилдэг кинонуудын нэг билээ. Хар цагаан өнгөөр хийсэн тус киноны хамгийн алдартай мөчүүдийн нэг бол улаан хүрэмтэй охин гардаг хэсэг юм. Тус дүрийг Стивен Спилберг бодож олсон хэмээн олон хүн үздэг боловч тэрхүү охин Шиндлер шиг түүхэн хүн ажээ.

1799 онд Оросын эзэнт гүрэн Аляскийг анх нээж, ойролцоох арлуудтай нь хамт 154 жилийн турш колоничлосон юм. Тэгтэл 1867 оны 3-р сарын 30-нд Оросын хаан II Александр АНУ-д тус нутгийг ердөө 7.2 сая ам доллараар (өнөөгийн ханшаар 133 сая ам.доллар) зарж орхив. Зарим эх сурвалж Оросын зүгээс Аляскыг 100 жилийн хугацаатай түрээслэсэн ч 1957 онд ЗХУ-ын удирдагч Хрущев бүрмөсөн "бэлэглэсэн" гэж хүртэл мэдээлсэн байдаг. Ямартай ч энэхүү баялаг нутаг яаж яваад Оросын эзэмшилд орж, хожим АНУ-д худалдагдсан юм бол?

Хүүхэд байхдаа гайхамшигт нууц хайрцаг олохыг мөрөөдөж үзээгүй хүн ховор байх. Элдэв сонин зүйлсээр төсөөллийн ертөнцөө бүтээдэг байсан хүн төрөлхтний зарим хэсэг насанд хүрсэн хойноо санаандгүй байдлаар балчир насныхаа мөрөөдлийг биелүүлсэн байна. Интернет хэрэглэгчид далайн эргээр зугаалж яваад сэтгэл догдлом, гайхалтай зүйлс олсноо цахим орчинд хуваалцсан байгааг та бүхэнд хүргэе!

Эзлэх боломжгүй гэгддэг улсууд дэлхий дээр өдгөө ч бий. Тэдний энэхүү халдашгүй байдал нь янз бүрийн шалтгаантай. Зарим нь газар зүйн онцлогийнхоо ачаар, зарим нь цэрэг армийн хүчин чадлынхаа ачаар бусад улсуудын хувьд оноход хэцүү "бай" болдог аж. Тиймээс энэхүү жагсаалтад орсон орнууд зөвхөн цэргийн техник, зэвсэгт хүчний хүчин чадал бус стратегийн байршил, уур амьсгал, газар зүйн онцлог зэргээрээ ийнхүү "халдашгүй" болсон байна. 

Ази гаралтай хүмүүс бусад тивийн иргэдээс хэд дахин илүү тоогоор эх орноо орхиж явдаг гэсэн судалгаа бий. Тэдгээрийн ихэнх нь барууны өндөр хөгжилтэй улсууд руу амьдралаа дээшлүүлэх зорилготой цагаачилдаг байна. Гэхдээ ганцхан энгийн иргэд ч бус хэмжээлшгүй их хөрөнгөтэй хүмүүс хүртэл олноороо Европ болоод АНУ-руу "дүрвэх" болжээ. Өнөөдөр та бүхэнд тэдгэрэ баячуудаа "экспортолж" буй орнуудын талаар хүргэхээр бэлтгэлээ.