Олон арван жилийн турш ХДХВ-ийн гарал үүслийг судалж байсан Канадын профессор тус өвчний анхны өвчтөнг олсон гэжээ. Камерунд байрлаж байсан өлсгөлөн цэргүүд амьд үлдэхийн тулд бичнүүдийг агнахад хүрсэн байдаг.
Канадын Кебекийн Шербрукийн их сургуулийн Микробиологи ба халдварт өвчний тэнхимийн профессор Жак Пепин "ДОХ-ын гарал үүсэл" номынхоо анхны хэвлэлд хүний дархлал хомсдолын вирусын анхны тохиолдлыг Зүүн өмнөд Камеруны анчин туссан гэж тодорхойлсон байна.
Тэрээр 2011 онд хэвлэгдсэн номондоо шимэгч дархлалын олдмол хомсдолын вирус хүний биед хэрхэн нэвтэрч, тус анчин хэрхэн ДОХ-ын халдвар авсан болохыг тайлбарласан аж. Гэсэн хэдий ч Пепин алдарт номынхоо шинэ хэвлэлд таамаглалаа шинэчлэн өөр хүн анхны тохиолдол байх магадлалтай гэв.
"Дэлхийн 1-р дайны үеэр Герман улс Африкт олон тооны колониудтай байсан бөгөөд Холбоотны цэргүүд эдгээр колониудыг эзлэхээр шийдсэний нэг нь Камерун байсан" гэж Пепин U.K.'s Daily Mail сонинд ярьжээ.
Анхны өвчтөн нь Леопольдвиллээс Конго мөрөн дээгүүр Камеруны алслагдсан цэргийн анги Молоунду хүртэл аялсан Бельги, Францын 1600 цэргүүдийн дунд байсан гэж Нью Йорк Пост мэдээлсэн юм. Өмнөх судалгаанууд нь тус хотыг ХДХВ-ийн анхны халдвар тархсан газар байж болзошгүйг тогтоосон байна.
Цэргүүд урагш довтлохоос өмнө Молунду хотод 3-4 сар болсон. Тухайн үеийн цэргүүдэд тулгарч байсан гол асуудал нь дайсны сум биш, харин өлсгөлөн байсан бөгөөд цэргүүд хангалттай хангамж авахад хэцүү байсан бөгөөд олон цэргүүд өлсөж үхэж, бусад хоол хүнс олохын тулд ан хийхэд хүрсэн гэнэ.
Энэ үед цэргүүд ан хийж эхэлсэн бөгөөд ангийн үеэр нэг цэрэг шархдаж, шимпанзегийн цусыг өөрийн шарханд хүргэсэн нь халдвар авах нөхцлийг бүрдүүлсэн гэж эрдэмтэд үзсэн аж. Эцэст нь цэрэг дайны дараа Леопольдвиллт буцаж ирсэн бөгөөд тэндээ халдвар тараасан байх магадлалтай гэж үзэж байгаа юм.
Daily Mail сонинд бичсэнээр Пепин ХДХВ нь тус хотод аажмаар тархаж байсан бөгөөд энэ нь эмнэлгүүд хомсдолоос болж бохир зүүгээ дахин ашиглаж байсантай холбоотой гэж үзсэн байна. Улмаар 1950-иад оны эхэн үе гэхэд л 500 орчим халдвар тарсан гэж тооцоолжээ.
Гэсэн хэдий ч 1960-аад оны үед Леопольдвилийн хүн ам хурдацтай өсч, биеэ үнэлэлт эрчимжиж, вирус илүү хурдан тархсан байна. Энэ вирус эцэстээ Гаитид хүрч, тэндээс АНУ руу, эцэст нь Баруун Европ руу зөөвөрлөгдсөн гэнэ.
ДОХ нь дэлхийн 32 сая гаруй хүний амийг авч одсон бөгөөд эрдэмтэд ХДХВ-ийн эсрэг вакцин гаргаж хараахан чадаагүй байна. Гэсэн хэдий ч шинж тэмдгийг дарж, хүмүүсийг вирус дамжуулахаас урьдчилан сэргийлэх олон арга байдаг. 2019 онд дахин 1.7 сая хүн ХДХВ-ийн халдвар авсан бөгөөд нийт 38 сая хүн вирусын халдвартай байсан гэдэг тооцоо бий. Мөн тахал тархаж эхэлснээс хойш нийт 75 сая гаруй хүн халдвар авсан байна гэж НҮБ-ээс мэдээлжээ.
