Бүр эрт үеэс уран барималчид мозаик буюу шигтгэмэл зургаар хана тааз, зарим тохиолдолд ордон, сүмийн шалыг гоёж чимдэг байжээ. Мянга мянган жил өнгөрсөн ч энэ гайхамшигт бүтээл өөрийнхөө гоо сайхныг алдаагүй байна. Хавтангийн хэдэн арван мянган жижиг хэсэг уран мастеруудын гараар нэгэн цогц бүтээл болж тэр чигээрээ зуун зуунаар хадгалагдсаар ирж. Энэ үүднээс бид эртний болоод орчин цагийн шилдэг шигтгэмэл урлагийн бүтээлүүдийг хүргэж байна.

Туркийн Стамбул хотод амьдардаг Айкут Айдогду (Aykut Aydoğdu) хэмээх залуу эмэгтэй хүний хамгийн нандин бодлуудыг илэрхийлсэн зураг зурдаг юм. Эмэгтэй хүн эрэгтэй хүний хайр хүссэн, гунигласан утга агуулга бүхий бүтээлүүдээ тэрээр өөрийн инстаграм хуудаснаа оруулдаг бөгөөд түүний бүтээлийг шагшин магтах хүмүүс олон байдаг юм. Та түүний уран зургуудыг хараад нэгийг бодох биз ээ...

Лондонгийн алдарт Мадам Тюссо музей нь хоёр зуун дамнан лааны тосон баримал бүтээсэн бөгөөд бараг л амьд мэт харагддаг гэдгээрээ алдартай. Харин тэрхүү үйл хүрэг нь өнөөдөр зөвхөн музейгээр тогтохгүй дэлхий дахинд олон салбартай брэнд болтлоо хөгжжээ. Нэгэн цагт алдартай хүмүүсийн хуулбарыг хатагтай Тюссо өөрөө уралдаг байсан бол өнөөдөр баримал бүр дээр бүхэл бүтэн мэргэжлийн баг ажиллаж байна. Ингээд бид та бүхэнд энэхүү гайхалтай музейн өдөр тутмын үйл ажиллагаа болоод, лааны тосон баримал хэрхэн хийдэг нууцаас дэлгэж байна. 

Сайн кино биднийг кафейн мэт донтуулах ч хүчтэй. Нэг талаар кино дүрслэлийн үзэгчдийг тэгтлээ автуулж чадаж буй нь хүний мэдээлэл хүлээн авдаг гол сувгуудын нэг болох харах мэдрэхүйг эффект, өнгө будгийн гайхамшгаар бялхуулж байгаатай холбоотой биз. Техник технологи хөгжихийн хэрээр видео дүрслэлийн чанар нэмэгдэж, бодит амьдрал дээр хүмүүс өөрсдийн нүдээр тэр бүр олж харах боломжгүй содон өнцгөөс дэлхий ертөнцийг тольдоно гэдэг гоо зүйн асар өндөр таашаал биш гэж үү? Гэхдээ бидний үздэг ихэнх кино тийм ч сайн бүтээлүүд биш байдаг. Бүр зарим нь "тэнэг" гэж хэлж болохоор зохиол, найруулгатай байдаг. Гэвч бид яагаад тэдгээрийг үзсээр байдаг юм бол?

Кино урлаг нь бүхэлдээ ид шид юм. Киноны талаар илүү ихийг мэдэх тусам та энэ "ертөнцөд" улам шингэн орно. Тэр бүү хэл хөшигний ард болж буй зүйл, тусгай эффектгүй дүрс, дуу бичлэг таныг бүр ч илүү их гайхшруулна. Тэгвэл танд кинон дээр гардаг мангас, аварга үлэг гүрвэл зэрэг хэрхэн бүтсэн юм бол гэх бодол төрж байсан уу? Бид энэ удаа тэдгээрийн нууцыг дэлгэхээр шийдлээ...

Уран зураг бол урлагийн дээд төрлүүдийн нэг бөгөөд хүн бүр ойлгож, мэдрээд байх боломжгүй. Харин одоо үед уран зураг эртнийх байх тусмаа үнэ цэнэтэй болдог болжээ. Түүнчлэн бидний хэчнээн хараад ч ойлгохооргүй зургууд хэдэн зуун сая долларын үнэд хүрдэг болсон байна. Тэгэхээр уран зураг бол онцгой мэдрэмжтэй хүмүүсийн л оролдох урлаг гэж үү? Энэ үүднээс бид та бүхэнд уран зургийг талаар зарим нэг сонирхолтой үзэл баримтлал, баримтуудыг түүвэрлэн хүргэхээр бэлтгэлээ.

Кино бол дүрст уран бүтээлийн хамгийн боловсронгуй хэлбэр бөгөөд хүнээс гарч болох бүх төрлийн сэтгэл хөдлөлийг харуулж бас үзэж буй хүнээсээ гаргуулж чадна. Түүнчлэн кино үзэхэд энгийн нэг дууны клип үзэхээс харьцангуй их хугацаа буюу дор хаяж нэг цаг гучин минутыг зарцуулдаг. Энэ нь хүн тухайн бүтээлийг үзэхдээ тодорхой хэмжээний  цаг, заваа зарцуулж байна гэсэн үг. Гэтэл сүүлийн үед кино зохиолчид нэг хэвийн улиг болсон зүйлсийг зохиолдоо ихээр оруулах болсон нь эсрэгээрээ үзэгчдийг залхааж эхэлсэн юм. Ингээд бид та бүхэнд тэдгээр үзэгчдийг  залхаадаг зүйлсээс заримыг нь хүргэе.

Уран зураг нь шинжлэх ухаанаас ялгаатай нь зураач буюу амьд хүний сэтгэл хөдлөл, бодол мэдрэмжийн тусгал болон бүтээгддэгээрээ онцлог. Тиймээс ч одоог хүртэл бид зарим алдартай уран зургуудын нууцыг бүрэн тайлж чадаагүй байгаа билээ. Харин та уран зураг сонирхдоггүй ч бай ядаж нэг удаа "Да Винчийн Код" гэж сонсож байсан л байх. Тэгвэл үнэхээр "Да Винчийн Код" кинон дээр гардагчлан уран зураг бүр тийм аугаа нууц агуулж байдаг бол яах вэ?

Саяхан миний бие урлаг, уран зургийн өндөр мэдрэмж бүхий залуу анд “Баруун тархи” телевизийн нэвтрүүлгийн хамтран зүтгэгч Гамбино буюу Норовсамбуугийн Ганбатын санал болгосноор нэгэн содон цуглуулгатай хатагтайнд зочлов.

Жүжигчин хүн ямар ч дүрийг чадварлаг бүтээх ёстой. Гэхдээ зарим жүжигчинд "зохих дүр" гэж байх бөгөөд нэгэн төрлийн зан, араншинтай дүрийг олон өөр кинонд бүтээх тохиолдол ч бий. Нэгэнт ийм хэв маягаа олсон жүжигчнийг яг нэгэн ижил дүрээрээ өөр өөр кинонд тоглосон ч үзэгчид таатай хүлээж авдаг. 

Холливудын тулаантай кинонуудыг үзэх хэдий сайхан ч зарим үед буугаа огт цэнэглэлгүй буудалцах, гар, хөлдөө буудуулсан хүнээс ямар ч цус гарахгүй байх гэх мэт хэтэрхий "хайнга" алдаанууд гардаг. Мэдээж тийм алдаануудыг харах зарим хүнд зугаатай байж магадгүй ч заримд нь арай хэтэрхий санагдах нь бий. Энэ үүднээс та бүхэнд холливудын кинонууд галт зэвсгийг хэрхэн буруугаар харуулдаг талаар дараах мэдээллийг хүргэж байна. 

Хүүхэлдэйн кино үзэж өсөөгүй хүн өнөө үед бараг олдохгүй байх. Харин бидний хүүхэд насны нэгэн салшгүй хэсэг болж, дурсамжид маань үлдсэн хөгжилтэй дүрүүдийн зарим нь бодит хүмүүсээс санаа авч бүтээгдсэн гэдгийг хүмүүс тэр болгон мэдээд байдаггүй. Дараах жагсаалтаас та тэдгээр дүрүүдийг хэнийг дуурайлгаж бүтээсэн, яагаад дуурайлгах болсон талаар сонирхолтой мэдээллүүдийг аваарай.