Асар их хэмжээний хөрөнгөтэй компани, хувь хүн, бизнес эрхлэгчид нийгэмд төдийгүй улс төр, сонгуульд хүртэл нөлөөлж байна гэх мэдээг бид цөөнгүй сонсдог. Гэхдээ зарим улс орны түүхэнд бизнесийн байгууллагууд өөрийн нэр нөлөөгөө ашиглан улс орныг удирддаг жишээ олон бий. Зарим тохиолдолд тэдний буруугаас болж улс орон дампуурч байсан түүх ч бий. Ингээд бид уншигчдадаа бизнесийнхэнд "толгойгоо мэдүүлсэн" буюу нөлөө бүхий компаниудын "Утсан хүүхэлдэй" болсон 10 улсын Засгийн газрыг танилцуулж байна.

Мадагаскарын арлыг Лемурын өлгий нутаг гэж нэрлэдэг. Энэхүү арал дээр ирсэн хүмүүс нүд нь гэрэлтдэг өвөрмөц амьтныг хараад ихээхэн цочирддог гэнэ. Анх эрдэмтэн Карл Лини энэ амьтны шөнийн амьдралыг судалсан бөгөөд эртний ромчуудын амар амгалангаа олоогүй сүнснүүдийн талаарх домгийг санаж, Лемур гэх нэрийг тэдэнд өгчээ. Ингээд Мадагаскарын арлын талаарх сонирхолтой баримтуудтай танилцацгаая.

Олон зуун жил өнгөрөх тусам “хүчирхэг” гэдэг үгний утга өөрчлөгдөх болсон. Учир нь хойч үе нь өмнөх үеийнхээ рекордыг эвдэж, илүү өндөр босго тогтоосоор ирсэн билээ. XX зуунд хүмүүс "Хэн хамгийн хүчтэй вэ" гэдэг тэмцээн уралдаан хүртэл зохион байгуулж, машин тэрэг, хад чулуу зэргийг өргөж бяр чадлаараа өрсөлддөг байв. Ингээд бид танд бүх цаг үеийн хамгийн хүчирхэг хүмүүсийг танилцуулахаар бэлтгэлээ. 

Ухаан, мэдлэг ур чадварыг хүн төрсөн цагаасаа шууд эзэмшчихдэггүй, тодорхой хугацааны явцад олж авдаг. Өөрөөр хэлбэл алдаа дутагдал гаргасныхаа дараа л туршлага, мэдлэг суудаг. Туршилт хийхээс айдаггүй эрдэмтдийнхээ ачаар хүн төрөлхтөн цахилгаан чийдэн, рентген, вакциныг гаргаж авч чадсан билээ. Гэхдээ туршилт судалгаа хийнэ гэдэг тийм ч хялбар зүйл биш гэдгийг бид мэднэ. Ялангуяа хүний бие дээр судалгаа хийхэд ихэнхдээ хүүхдүүдийг ашигладаг байсан жишээ олон. Ингээд танд хүүхдүүд дээр хийсэн эрдэмтдийн туршилтуудын талаар сонирхуулъя.

Эмэгтэй хүнийг хэрхэн бүрэн гүйцэд ойлгох вэ гэсэн номнууд дээр биолигийн болоод нийгмийн баримтын талаар бараг оруулаагүй байдаг. Жишээ нь, эмэгтэйчүүд яагаад эрчүүдээс 2-10 жил илүү амьдардаг талаар нэг ч дурдаагүй байх жишээтэй. Энэхүү мэдээллээс та эмэгтэй хүний талаарх хамгийн хачирхалтай, бас гайхалтай баримтуудыг олж мэдээрэй. 

Банкны хамгаалалтын системд нэвтэрч, хяналтын камеруудыг хуурч дөнгөн, сая сая доллар амжилттай хулгайлдаг нөхөд зөвхөн Холливудын кинон дээр л гардаг гэж бодож байна уу? Тэгвэл эсрэгээрээ кино бүтээгчид бодит амьдрал дээр болсон банкны дээрмийн хэргүүдээс санаа авч дэлгэцийн бүтээл хийдэг аж. Ингээд танд түүхэн дэх хамгийн цуутай банкны дээрмүүдийг танд сонирхуулъя. 

Тяньаньмэний талбайд 1989 онд болсон хүйс тэмтрэлт бол Хятадын ард иргэдийн мартахыг хүсдэг аймшигт үйл явдал билээ. Оюутнууд эрх чөлөө, шударга ёс, авлигын эсрэг үй олноороо цуглан тайван жагсаал эхлүүлсэн боловч хожим энэ нь цус асгаруулсан аймшигт аллага болон хувирч, түүхийн нэг хар толбо болон үлдсэн юм. Тэгвэл бид танд энэ үйл явдлын талаарх хүмүүсийн тэр бүр мэддэггүй баримтуудыг орчуулан хүргэж байна.

АНУ-ын Индиана мужийн иргэн, 22 настай Брок Майстер (Brock Meister) хэмээх залуу аймшигт ослоос золоор амьд үлджээ. Тэрээр өсвөр насандаа тархины хорт хавдар өвчнийг бас даван туулж байсан гэхээр үнэхээр л ус уух хувьтай нэгэн бололтой.

Дэлхийн хаа нэгтээ байдаг үлгэр домгийн мэт хүмүүс, хүүхэлдэйн хот, муу ёрын байшин гэх мэт зүйлсийг зохиолч нар огт санаанаасаа зохиодоггүй бөгөөд үнэхээр бодит байдал дээр оршдог ажээ. Хүн төрөлтхний өнөө хэр нт тайлж чадаагүй байгаа нууц, тааварлашгүй зүйлс өч төчнөөн байдаг шүү дээ. Ингээд бид танд хамгийн хачирхалтай хүмүүс амьдардаг газар нутгийн талаар сонирхолтой мэдээллийг хүргэе.

Ихэнх хүн хүүхдийн хөдөлмөр, боолчлолыг өнгөрсөн зууны хамгийн бусармаг үйлдэл гэж боддог. Гэхдээ өнөөдөр ч зарим улс оронд бага насны хүүхдээр хүнд хүчир хөдөлмөр хийлгэх асуудал байсаар байна. Дэлхий даяар 5-17 насны 218 сая хүүхэд бүтэн өдрийн хөдөлмөр эрхэлдэг бол тэднээс 152 сая нь 5-11 насныхан гэнэ. НҮБ-аас дэлхий дээр 73 сая хүүхэд аюултай, хүнд нөхцөлд ажиллаж, сургуульд сурч, тоглож наадах эрх нь зөрчигдөж байна гэсэн судалгаа гаргасан юм. Уншигч та бүхэндээ хүүхдийн хөдөлмөр эрхлэлтийн талаарх түүхэн баримтуудыг орчуулан хүргэж байна.

Хүн төрөлхтөн гариг ертөнц, сансар огторгуйн нууцыг тайлж, судлахыг эрмэлздэг. Учир нь чухам тэндээс л бид амьдарч буй дэлхийнхээ нарийн нууцыг олж мэднэ гэж итгэдэг. Гэхдээ бүрэн  гүйцэд тайлж мэдтэлээ хэдэн зууныг элээхийг хэн ч таашгүй билээ. Ингээд бид та бүхэндээ одоо хэр нь оньсого таавар төрүүлдэг зарим зүйлсийн талаар танилцуулахаар бэлтгэв.

Төрөл садан, төрсөн ах дүүс ураг барилдах нь өнөө цагт ухаан санаанд багтамгүй явдал билээ. Гэхдээ дэлхийн түүхэнд хаад язгууртнуудын дунд цус ойртолт жирийн үзэгдэл байсан цаг бий. Ялангуяа Европын хааны удмынхан улс төрийн шалтгаанаар ойрын хамаатан болон үеэлтэйгээ ураг барилддаг байжээ. Ингээд цус ойртолттой холбоотой түүхэн баримтуудыг танд хүргэе.