Таны бүх зүйл болж бүтэж байгаа, муугүй орлоготой хэдий ч үргэлж мөнгөний дутагдалд ороод байна уу? Тиймдээ ч олсон бүх мөнгөө хэрхэн, яаж зарцуулахаа тооцоолж байгаа байх. ХХ зууны үеийн шилдэг зохиолч Сергей Довлатовын үзэж байгаагаар хүн төрөхдөө л баян эсвэл ядуу төрдөг гэнэ. Хамгийн ядуу хүнд л өөрийнх нь олж буй орлого хангалттай санагддаг бөгөөд ихийг олох тусам амьдралд нь хүрэлцэхгүй байгаа мэт мэдрэгддэг ажээ.  Ингээд та яагаад үргэлж мөнгөний гачигдалд ордог болохыг хамтдаа сонирхоцгооё.

Одоогоос 2 жилийн өмнө нэгэн залуугийн зураг “хамгийн царайлаг” гэмт хэрэгтэн хэмээн нэрлэгдэж интернет ертөнцөд багагүй шуугиан тарьж байсан. Тэр бол Жереми Микс юм.  Гэмт хэрэг үйлдэж явсан танхай залуугийн амьдрал түүнээс хойш хэвлэлийнхний анхааралд өртөж тэр ч бүү хэл алдартай хүмүүсийн жагсаалтад орсон түүхтэй билээ. Ингээд өөрсдийн царайлаг төрхөөрөө хохирогчдоо уруу татан гэмт хэргээ үйлддэг байсан 10 цуврал алуурчинг танилцуулж байна.

Заримдаа хүмүүс өөрсдийн ердийн амьдралын хэв маягийг эвдэж, огт мэдэхгүй зүйлстэйгээ нүүр тулгарах хэрэгтэй байдаг. Энэ үүднээс бид та бүхний өдөр болгон хараад байхааргүй хачирхалтай зүйлсийг түүвэрлэн хүргэж байна. 

Хэрвээ та нэг газраа олон жилийн турш амьдарсан бол юм бүхэн хэвийн санагдах нь мэдээж. Харин гадны улс орон руу очих үедээ “Энэ яг юу вэ, яах ёстой юм бэ” гэж уулга алдах нь бий. Тэр тусмаа танд Америк улсын юм бүхэн  хачин жигтэй, сонин санагдах болно шүү.

Их Британийн Мидлсборо хот дахь автомашины зам дээр хэд хэдэн нүх үүсээд 3 жил болжээ. Хотын захиргаанаас тэдгээрийг засах талаар ямар ч арга хэмжээ аваагүй учир нэр нь үл мэдэгдэх иргэн тэдгээрийн дээр эр бэлэг эрхтний зураг зурсан байна. 

Дэлхийн бүх л улс орнууд өөр өөрийн гэсэн ёс заншил, соёл уламжлалтай байдаг. Тиймдээ ч бид харь орныг зорихдоо очих гэж буй газрынхаа зарим дэг жаягаас бага ч гэсэн суралцах шаардлагатай болдог билээ. Тэр ч утгаараа бид танд орон орны хүмүүс хэрхэн мэндчилдэг талаарх мэдээллийг хүргэж байна. Хүмүүсийн харилцаа мэндчилгээнээс эхэлдэг учир та доорх зөвлөгөөг уншаад амьдралдаа хэрэгжүүлээрэй.

Тулаант, адал явдалт кинонд гардагчлан цэргийн тусгай хүчнийхэн үнэхээр гайхалтай чадвартай, сүпер байж чаддаг болов уу? Энэ талаар бид танд танилцуулах гэж байна. Улс орон бүр өөрийн цэрэг, армид тусгай хүчинтэй байдаг. Тэд улс үндэстнийхээ эдийн засаг, улс төрийн тайван байдлыг сахин хамгаалах, нөгөө талаар цэргийн тусгайлсан чиг үүрэгтэйгээр үйл ажиллагаа явуулна. Хамгийн анхны тусгай хүчин Дэлхийн II дайны үед Германы Бранденбурт байгуулагдаж байсан түүхтэй. Тэгвэл энэ түүх хэрхэн үргэлжилж, өдгөө дэлхийд аль улсын тусгай хүчин шилдэгт тооцогддогийг хамтдаа сонирхоцгооё.

Энэтхэг, Хятадын дунд орших нууцлаг бөгөөд эртний уламжлалтай, байгалийн үзэсгэлэн цогцолсон Бутан улс нь 1974 оныг хүртэл жуулчдад хаалттай байсан юм. Харин өнөөдөр Бутан руу хүссэн хүн бүр явж болох боловч хил давахын тулд маш олон зүйл бүрдүүлэх хэрэгтэйн зэрэгцээ багагүй хэмжээний мөнгө зарлагадана. Чухам ийм бодлого барьдаг учраас Бутаны вант улс нь хэдийгээр үүд хаалга нээлттэй ч нууцлаг хэвээр үлдэж чаджээ.

Маш олон хүмүүс Араб улсыг эмэгтэйчүүдийн эрхийг дээдэлдэггүй, эрчүүд нь олон эхнэр авч болдог, маш баян орон хэмээн дүгнэдэг. Үүнийг дагаад хүмүүсийн цуурхлыг үнэн эсэхийг батлах боломжгүй болсон гэхэд хилсдэхгүй. Тэгвэл та бүхэнд уг баян тансаг орны эхнэрүүд хэрхэн амьдардаг болох талаарх мэдээллийг хүргэж байна.

Өнөөдөр дэлхийн бүх л улс оронд зохион байгуулалттай гэмт хэрэг үйлдэгддэг болсон нь нууц биш. Хэрэв хаана ч юм нэг хүн гарч ирээд “Манай улсад гэмт хэрэг байхгүй. Бид бол энх тайвныг эрхэмлэгчид” хэмээн зарлавал түүнийг худлаа ярьж байна гэж үзэж болно. Учир нь зарим улс оронд гэмт хэргийн бүлэглэлүүд цагдаагийн байгууллагууд болон цэрэг, зэвсэгт хүчнийхнийг ч эгнээндээ элсүүлж чадсан байдаг. Тэгвэл бид танд тэдгээр аймшигт бүлгэмүүдийн талаарх сонирхолтой мэдээллийг хүргэж байна.

Бидний амьдарч буй дэлхий дээр тайлбарлахын аргагүй байгалийн үзэгдэл олон тохиолддог. Тэдгээрийн нэг нь Хятадын Гүйжоу мужид байдаг Гандэнг хэмээх нэртэй уул юм. Тус уул нь 30 жил тутамд нэг удаа чулуугаар "өндөглөдөг" бөгөөд эрдэмтэд одоог хүртэл нууцыг нь тайлж чадаагүй байна. 

Дэлхийн зарим улс орнууд оршин суугчдадаа зүгээр л тэр газрыг сонгон амьдарсных нь төлөө мөнгө өгдөг ба засгийн газар нь гадаадын иргэдэд цалинтай цагаачлал санал болгодог гэнэ шүү. Амьдралаа өөрчилж, цоо шинийг мэдэрч, үр хүүхдүүддээ сайхан ирээдүй бэлэглэж болох ийм сайхан боломжоос хэн ч татгалзахгүй биз ээ.