Монголд ургадаг хамгийн амттай жимснүүд

Хүний бие махбодын хэвийн үйл ажиллагааг зохицуулах, хүч чадлыг нэмэгдүүлэх, эрүүл чийрэг өсөж хөгжихөд жимс, жимсгэнэ нэн чухал. Хүн хоногт 300 гаас доошгүй, жилд 109—112 кг жимс, жимсгэнэ, түүний бүтээгдэхүүнээр хийсэн хүнс тэжээл, ундааны зүйл хэрэглэх шаардлагатай гэж эрдэмтэд үздэг байна.

Жимс, жимсгэнэ бол чихэрлэг ихтэй, олон янзын органик хүчил, бичил язгуур махбод, төрөл бүрийн витамин агуулсан байдаг учир хүнс тэжээлээс гадна, эмийн үйлдвэрлэлд түүхий эд болгон ашигладаг.

Манай оронд 60 гаруй зүйлийн зэрлэг жимс-гэнэ ургадгаас нэрс, хад, үхрийн нүд, аньс, мойл зэргийн арав гаруй нь үйлдвэрийн түүхий эд болдог байна.

Монгол орны жимс, жимсгэнийг дотор нь өвслөг ургамлын: гүзээлзгэнэ, аньс, нэрс, цангис; мод бутлаг ургамлын: хад, бөөрөлзгөнө, тошлой, чацаргана, хармаг гэх мэт хоёр ангилна.

Эдгээрээс органик бодис, витаминаар баялагтай нь үхрийн нүд, тошлой, гүзээлзгэнэ, чацаргана юм. Үхрийн нүдийг «поливитамины эх булаг» гэж үзэж болох бөгөөд гүзээлзгэнээс тав дахин, бөөрөлзгөнөөс найм дахин, алимнаас арав дахин их витаминтай байдаг. Жимсгэнээр гэрийн нөхцөлд төрөл бүрийн амтлаг шүүс, зутан, чанамал хийж ашиглаж болно.

Бөөрөлзгөнө, хар нэрс, гүзээлзгэнэ, үхрийн нүд зэрэг жимс, жимсгэнэ нь зүрх мэдрэл, цусны даралт ихдэх, цус багадах, халуурах, чийгтэх зэрэг элдэв өвчинг анагаах эмэнд хэрэглэгдэнэ. Иймээс эдгээр жимсийг түүж эмийн санд тушаах, гэрийн эмийн сан байгуулж ашигладаг болохын тулд цэцэглэх, үр жимс бүрэн боловсрох, түүх хугацааг сайн мэддэг байх нь чухал юм.