Аугаа их эрдэмтэд заримдаа гажиг ч гэмээр ербусын этгээд ааш зантай байх нь бий. Иймдээ ч тэд дэлхийг өөрчлөх нээлтүүд хийсэн байж болох. Гэнэтийн хачин үйлдэл нь маш чухал нээлтэд хүрэх сэжим болсон ч юм бил үү. Өөрийн амьдарч асан цаг үедээ дэлхий нийтийг донсолгосон гайхалтай нээлтүүд хийсэн ч этгээд араншингаараа мөн гайхагддаг байсан зургаан эрдэмтний тухай уншигчдадаа танилцуулъя.

Эсрэг талаасаа элсүүлж авсан тагнуулч гэдэг тагнан турших ажиллагааны хамгийн үнэ цэнэтэй боловсон хүчин байдаг дэлхийн жишиг бий. Олон жилийн туршид тагнуулын үйл ажиллагаа гэдэг хоёр том гүрэн болох АНУ, Зөвлөлт холбоот улсын хооронд улсын чухал чухал нууцуудтай холбоотой өрсөлдөөн байлаа. Эсрэг талаасаа элсүүлж авсан тагнуулын тусламжтайгаар зөвхөн маш нууц материалуудыг олж аваад зогсохгүй гадаад улсуудад ажилладаг тагнуул төлөөлөгчдийг нь мэдэх боломжтой болдог. Ингээд танд түүхэнд нэрээ үлдээсэн супер таван тагнуулчийн талаар танилцуулъя. 

Хүн болгонд амьдралдаа заавал очиж үзэхийг хүсдэг мөрөөдлийн газрууд байдаг. Та тэр улсынхаа газрын зургийг хараад чухам энэ л газар очвол өөрийгөө бүрэн дүүрэн сэтгэл хангалуунаар мэдэрнэ гэж итгэдэг. Гэхдээ бодит байдал бидний төсөөлснөөс эрс өөр шүү дээ. Ингээд бид та бүхэндээ зарим оронд байдаг гайхалтай дурсгалт газруудын үнэн нүүр царайг харуулъя.

Индонезийн Өмнөд Сулавеси мужийн Тоража тосгоны иргэд эрт үеэс уламжлагдаж ирсэн нэгэн хачирхалтай гэмээр заншлыг өнөө ч мөрдсөн хэвээр байна. Тэд бурхан болоочдоо гурван жилд нэг удаа булшнаас нь гаргаж хувцсыг нь сольж цэвэрлээд амьд хүн шиг харьцаж, хамаг л зовлон жаргалаа ярьдаг гэнэ. Нас барсан төрөл төрөгсдийнхөө хувцсыг солих энэ ёслолд тосгоноороо идэвхтэй оролцдог төдийгүй ингэснээрээ талийгаач гэр бүлийнхэнтэйгээ байнга хамт, дэргэд нь байж өмнөх шигээ тэднийг хайрлаж байгаа гэдгийг нь илэрхийлдэг гэнэ. Харин 100-гаас дээш жилийн өмнө нас барсан хүний шарилыг энэ ёслолд ашигладаггүй юм байна. 

Улс орон бүрт тусгайлан бэлтгэгдсэн бие хамгаалагчид байдаг. Тэднийг магадгүй бид кинон дээрээс л олонтаа харж байсан болов уу. Тас хар хослол, хар нүдний шилтэй тэд тун дэгжин болоод ширүүн төрхтэй харагддаг. Харин бодит амьдрал дээрх супер бие хамгаалагчид ямар байдаг юм бол? Бид энэхүү асуултын хариулт болгож, та бүхэндээ орон орны удирдагчдын хамгаалалтын албаны талаарх сонирхолтой мэдээллийг хүргэж байна.

Дэлхий дээр одоогийн байдлаар тусгаар тогтносон 197 улс бий. Улс орон бүр өөрийн гэсэн төрийн далбаатай ч хүмүүс төрийн далбаа нь ямар утга илэрхийлдгийг тэр бүр мэддэггүй. Тэгвэл бид таны мэдлэгийн цар хүрээг тэлэх үүднээс зарим улс орны төрийн далбааны талаарх сонирхолтой баримтуудыг хүргэхээр бэлтгэлээ. Хүлээн авна уу.

Дэлхийн ертөнц өдрөөс өдөрт хувьсаж өөрчлөгдөж байгааг мэддэг ч энэ үйл явц чухам хэрхэн болдог, мөн өөрчлөлтийн үр дүнд ямар зүйлс хэрэглээнээс гарч байгааг бид төдийлөн анзаардаггүй. Нэг л мэдэхэд кассет, товчлууртай гар утас хэрэглээнээс гарсан байх жишээтэй. Тэгвэл 20 жилийн дараа бидний амьдралаас арчигдах зүйлсийн талаар сонирхолтой мэдээлэл хүргэе.

Шинэ газар орон нээнэ гэдэг үнэхээр сонирхолтой хэдий ч аз сорьсон ажил байсан нь лавтай. Харин зарим тохиолдолд агуу нээлт хийхээр яваад алга болсон хүмүүсийн түүх цөөнгүй байдаг аж. Тэгвэл бид энэ удаа уншигчдадаа судалгаа хийхээр яваад учир битүүлгээр ор мөргүй алга болсон хүмүүсийн тухайн хачирхалтай түүхийг хүргэхээр бэлтгэлээ.

Хууль зөрчигчид түүхийн аль ч үед байсаар ирсэн. Харин гэмт хэргийн гаралтыг бууруулах, хэрэг зөрчлөөс сэргийлэх гол арга нь хэрэгтнүүдэд оноох шийтгэл, хууль дүрэм байсан нь ойлгомжтой. Дээхнэ үед хууль зөрчсөн үйлдлүүд дэлхийд газар авч байсан гэдэг. Тухайн үед хууль цааз ямар байсан, гэмт хэрэгтнүүдэд ямар ял шийтгэл хүлээлгэдэг байсан талаар уншигч та бүхэндээ сонирхолтой мэдээлэл хүргэхээр бэлтгэлээ.

Америкийн иргэн, 21 настай Кэйти Стаблфилд (Katie Stubblefield) нүүр шилжүүлэн суулгах мэс засалд орсон хамгийн залуу эмэгтэй болжээ. Тэрээр одоогоос дөрвөн жилийн өмнө үерхдэг найз залуугаа өөр эмэгтэйтэй болсныг олж мэдээд дараа амиа хорлохоор шийдэж 2014 оны гуравдугаар сарын 25-ны өдөр гэрийнхээ угаалгын өрөөнд 30 мм-ийн ангийн буугаар нүүр рүүгээ буудсан байна. Хожим нь Кэйти тэр үеэ огт санадаггүй гэж ярьжээ. 

Хүн төлөвшихөд ген болон төрж өссөн орчин нөхцөл хэрхэн нөлөөлдгийг эрдэмтэд одоо хүртэл нарийн мэдэж чадаагүй байна. Гэхдээ ямар зан ааш, онцлох шинж тэмдэг хүнд эцэг эхээс өвлөгдөж ирдэг талаар тэд сонирхолтой судалгаа гаргасан юм. Бид танд генийн талаарх дараах сонирхолтой мэдээллийг орчуулан хүргэхээр зорилоо.

Ази тив дэлхийн бусад тивүүдтай харьцуулахад ихээхэн өвөрмөц гэдэгтэй хэн ч маргахгүй биз. Тэгвэл энэ удаа бид танд зөвхөн Азид л харж болох хамгийн гайхамшигтай болон хачирхалтай, өвөрмөц зүйлсийг сонирхуулж байна.