1
Айдсын даавар
Айдсыг нэг ёсондоо аливаа хүний амьдрал, эрүүл мэнд, ойр дотнынхон болон эрхэмлэл болсон бусад зүйлсэд нь аюул занал, эрсдэл учруулж буй бодит ба бодит бус нөхцөл байдалд үзүүлэх жам ёсны хариу үйлдэл гэж тодорхойлж болно.
Хүнд айдас төрөх үед онцгой даавар ялгардаг бөгөөд түүнийг адреналин (adrenaline) гэж нэрлэдэг. Түүнчлэн айдас нь сэтгэлийн тогтворгүй байдал болон стресс үүсэх гол хүчин зүйл аж. Айдас төрөх үед хүний биед "тэмц эсвэл зугт" гэсэн хоёр зөн төрдөг.
Айдас нь нэг үгээр болзошгүй аюул заналын нөлөөнд байгаа хариу үйлдлийн хамгаалалтын механизм юм. Хүн хэдий чинээ их айна тэр хэмжээгээр хөлс ялгардаг бөгөөд адреналин ялгарах тусам цусан дахь глюкозын хэмжээ нэмэгдэж зүрхний цохилт түргэсдэг. Ингэснээр тархины цусан хангамж буурч хүн ямар нэг гэнэтийн үйлдэл хийдэг байна.
2
Үхлийн аюултай айдас гэж юу вэ?
Айдсын даавар буюу адреналин ялгарснаар хүний булчин болон хариу үйлдэл үзүүлэх хурд нэмэгдэж болох ч бөөр, элэг, зүрх зэрэг эрхтнүүд аюулд ордог. Учир нь дээрх эрхтнүүдэд их хэмжээний адерналин муугаар нөлөөлдөг байна.
Цусан дахь адреналины түвшин ихэссэнээр хүний биед юу тохиолддог вэ? Адреналин нь зүрхний цусан дахь глюкоз болон кальцийн хэмжээг нэмэгдүүлснээр зүрхний ачаалал нэмэгддэг. Ийм үед зүрхний цохилтын ердийн хэмнэлийг хадгалахад хэцүү байдаг. Үүний үр дүнд ховдлын эмгэг үүсэж зүрх цохилохоо ч байж мэднэ. Зүрх цохилохгүй бол хүний бие дэх цусны эргэлт зогсож шууд үхэлд хүрнэ.
3
Айдсаас айх нь зөв үү?
Үхтлээ айснаасаа болж амиа алдсан тохиолдол маш ховор байдаг. Тиймээс айдсаас айх хэрэг байхгүй. Амьдралын олон үйл явдлууд буюу жишээлбэл спортоор хичээллэх, ямар нэг цус хөөргөсөн кино үзэх эсвэл бэлгийн харьцаанд орох зэрэгт адилхан л адреналины хэмжээ нэмэгддэг болохыг санаж явахад илүүдэхгүй.
Ямар ч тохиолдолд та өөрсдийн үзэж харж, хийж байгаа зүйлдээ аажуу тайвнаар хандаж явахаа битгий мартаарай.
