Өмнөд Австралийн их сургуулийн Тобиас Лоецчер (Tobias Loetscher)-ээр удирдуулсан шинжлэх ухаанчид хүний нүдний хөдөлгөөн, зан ааш хоёрын харилцаа холбоог судлах машин зохион бүтээжээ. 

Нүдний хүүхэн харааг хянадаг энэ шилэн линзийг 42 сурагчид зүүлгэсэн бөгөөд тэднээр мөн зан аашийг нь тодорхойлсон асуулга бөглүүлсэн байна. Энэхүү асуулгын аргыг сэтгэл судлалын салбарт өргөнөөр хэрэглэдэг юм байна. Зан аашийн төлөв байдал нь хувь хүний үзэл бодол, мэдрэмжүүдийн илэрхийлэл байдаг хэмээн "Frontiers in Human Neuroscience"-д гарсан мэдээлэлд тэмдэглэжээ. 

Судалгааны үр дүнд хүний зан байдал нь нүдний хөдөлгөөнтэй маш нарийн уялдаа холбоотой болох нь батлагдсан төдийгүй ижил төрлийн зан байдалтай хүмүүсийн нүдний хөдөлгөөн ойролцоо байдаг гэж дүгнэжээ. Жишээ нь, сэтгэл гутралтай хүмүүс нүдээ хурдан цавчдаг бол нээлттэй хүмүүс нүдээ хоёр тийш нь ихэвчлэн хөдөлгөдөг. Шударга үнэнч хүмүүсийн хүүхэн хараа маш их хэлбэлзэлтэй байдаг гэнэ. Харин өөдрөг үзэлтнүүд сөрөг зүйл рүү удаан тогтож хардаггүй юм байна. 

Хүрээлэн буй орчноо танин мэдэхээс гадна нүд нь бидний оюун санааны цонх төдийгүй бидний хэн болох, юу бодож, юу мэдэрч байгаа талаарх бүх мэдээллийн эх сурвалж юм. Энэхүү төхөөрөмжийн тусламжтайгаар гаргаж авсан мэдээлэл шууд таамагласнаас 7-15 хувь илүү бодит байгааг дурджээ. Судлаачид үүгээр дамжуулан роботуудыг нийгэмд илүү өргөнөөр хэрэглэхээс гадна ухаалаг утаснуудад програмыг суулгаснаар гар утас маань бидний зан аашийг уншиж, тохирох функцыг идэвхжүүлэх боломжтой болж магадгүй хэмээн хэлсэн байна. 

ТАНЫ НҮД ТАНЫ СЭТГЭЛИЙН ТОЛЬ

• Сониуч хүмүүс эргэн тойрноо харах хандлагатай байдаг.
• Нээлттэй хүмүүс хий хоосон зүйл рүү удаан хардаг.
• Сэтгэл зүйн хувьд асуудалтай байгаа хүмүүс нүдээ хурдан хурдан цавчдаг. 
• Шинэ зүйл туршиж үзэх хүсэлтэй хүмүүс нүдээ хоёр тийш нь хөдөлгөх шинжтэй. 
• Шударга үнэнч хүмүүсийн хүүхэн харааны хэмжээ маш их хэлбэлзэлтэй байдаг. 
• Өөдрөг үзэлтэй хүмүүс сөрөг зүйл рүү удаан хардаггүй.