Швейцарын гэрэл зурагчин, зохиолч, аялагч Марк Прогин нь Монгол орны үзэсгэлэнт байгалийг биширдэг нэгэн аж. Тэрээр Монголын газар нутгаар  явган аялал, унадаг дугуй болон тэмээгээр хийсэн адал явдалт аяллуудынхаа үеэр дарсан үзэсгэлэнт говь цөл, дов толгод, Алтайн хадны сүг зургууд, чулуун баримал болон байгаль цаг уурын хувирал өөрчлөлтийг илтгэсэн гайхалтай зургуудаа нийтэлжээ. Ингээд түүний аяллын дуранд Монголын өвөл хэрхэн буусныг хамтдаа тольдоцгооё. 

Нэг л мэдэхэд халуун зуны өдрүүд дуусч, намрын сэрүүн өдрүүд эх оронд минь ирж байна. Таныг суусан ч боссон ч, гүйсэн ч цаг хугацаа хүлээхгүй улам л хурдалсаар... Харин та түүнтэй уралдсаар нэг л мэдэхэд залуу нас чинь ард үлдсээр байна уу? тэгвэл та бүхнийг хэдэн хором ч гэсэн сайхан дурсамжаар хөглөх "Монгол элдэв зураг" цувралын шинэ дугаарыг дэлгэж байна. Таалан соёрхоно уу!

Тимоти Аллен (Timothy Allen) хэмээх Америк зурагчин эр, Монголын баруун аймгуудаар аялж, Казак буюу Хасаг үндэстний ахуй амьдралтай танилцаж, түүнийгээ фото зургийн хальснаа буулгажээ. Тэрээр 2-оос 4 сар хүртэлх хоёр сарын хугацаанд 200 гаруй айлаар зочилсон байна. Ийнхүү бид та бүхэндээ алсын гийчин эрийн авсан, Монгол орноор аялсан фото тэмдэглэлийг орчуулан хүргэе.

Сэтгэлзүйгээр дархлаагаа дэмжих хамгийн үр дүнтэй аргуудын нэг бол үзэсгэлэн төгөлдөр, гоё сайхан зүйлсийг үзэж харж нүдээ баясган, сэтгэлээ сэргээх явдал билээ. Тиймээс хүн бүр өөрийн болоод бусдын эрүүл байдалд юуны түрүүнд чухалчлан хандах ёстой болсон энэ үед хараа булаам, хацар гоо охидоо магтан дуулдаг "Монголын үзэсгэлэнт охид" цувралын шинэ оны анхны дугаарыг тухлан сууж, таалан үзэхийг санал болгож байна. 

Та бүхнийхээ амралтанд гэрэл гэгээ нэмхээр "Миний сайхан эх орон" фото нийтлэлийн шинэ дугаарыг толилуулж байгаадаа баяртай байна. Өвөг дээдсийн минь алтан амиа золин байж, бидэнд үлдээсэн энэ гайхалтай нутаг, ус, газар шороогоо үеийн үед хайрлаж яваарай залуусаа минь.... эх оронд минь дэлгэр сайхан зун цаг айсуй.

Хачин сонин зүйл сэдэж, түүнийгээ баримтжуулан олны хүртээл болгох тал дээр монголчууд хойд хөршөөсөө төдийлөн дутахгүй бололтой. "Үүнийг зөвхөн Монголд л харна" хэмээн нэрлэж болмоор эдгээр зургуудаас зөвхөн инээд наргиан гэлтгүй манай улсын орчин үеийн үнэн дүр төрх, тулгарч буй асуудал, хайрлаж хамгаалж байх ёстой зүйлсийг мөн олж харна. Ингээд та бүхэнд Монголын нэг өдөр хэрхэн үргэлжилдгийг зах зухаас нь хүргэе.

Энэ залууг Н.Бэлгүүнтэй (Bel) гэдэг бөгөөд эротик зураг авдаг гэдгээрээ алдартай болоод байгаа билээ. Сүүлийн үед гэрэл зургийн салбарт хүчээ аваад байгаа "nude" /нүцгэн/ төрлөөр бүтээлээ гаргадаг байна. Алдартай гэрэл зурагчдын бүтээл ч энэ чиглэл рүү ороод байгааг саакын "Гэрэл зурагчин" булангаас анзаарсан байх.

Домгийн шувуу үргээж монгол наадам эхэлжээ. Дорнын хөх тэнгэрийг донсолгож хүлэг морьд нь эргэлээ. Дэлхийг дүүргэж дэвээд хүчит бөхчүүд гарлаа. Дээлтэй наадмын хойморт дархан нум эвшлээ. Бидний зүгээс та бүхэндээ "Миний сайхан эх орон" хэмээх нийтлэлээ хүргэж байгаадаа баяртай байна. Цус минь монгол Цөс минь монгол Зүс минь монгол Ёс минь монгол бид монголоороо гоёдог. Үндэсний их баяр наадамын баярын мэндийг дэвшүүлж, дэлгэр зуны налгар талдаа дэнж хотойтол сайхан наадаарай.

Монголын хамгийн анхны "NUDE" (нүцгэн гэрэл зураг авах төрөл) зурагчин гэх нэрээр олонд танигдсан Bel (Н.Бэлгүүтэй)-ийн гэрэл зургуудыг бид уншигч олондоо цаг алдалгүй хүргэхийг хичээдэг билээ. Түүний бүтээлүүдэд эмэгтэй хүний гоо сайхны нандин эрхэмсэг чанарууд ямагт шингэсэн байдгаараа бусдаас эрхгүй ялгардаг. Ингээд та бүхэн Bel-ийн хамгийн сүүлд авсан цоо шинэ эротик бүтээлүүдийг хүлээн авна уу.

Иветт Боруп Эндрьюс (Yvette Borup Andrews) нь АНУ-ын Байгалийн түүхийн музейн суурийг тавьсан хүмүүсийн нэг, Төв Азийн археологийн гайхамшгийг дэлхийд таниулахад чухал үүрэг гүйцэтгэсэн гэдгээрээ алдартай. Францад төрсөн, Америк гаралтай тэрбээр өөрийн нөхөр, 20-р зууны агуу аялагч, судлаач Рой Чэпмэн Эндрьюстэй хамт 1918 онд Монголд ирж, түүний алдарт экспедицэд гэрэл зурагчнаар ажиллажээ. 

Та бүхэндээ энэ өдрийн мэндийг хүргэе. Модод шарлан цас бороо холилдон орсон хүйтэн намрын өдрүүдэд таны сэтгэлд дулаан сайхан мэдрэмж авчирж, нүдийг тань баясгахаар "Элдэв зураг" цувралынхаа цоо шинэ дугаарыг толилуулж байна. Монгол орны хөнгөн бөгөөд хөгтэй, сонирхолтой агшнуудыг харуулсан фото нийтлэлээ тухлан сууж, таалан соёрхоно уу. 

Та бүхэндээ амралтын өдрийн мэндийг хүргэхийн ялдамд "Монгол элдэв зураг" цувралынхаа цоо шинэхэн дугаарыг хүргэж байгаадаа баяртай байна. Сунжирсан урт намрын урийг тас цохин өвлийн өнгө эх оронд минь иржээ. Хүр бүр л гадаа хүйтэн болж байна хэмээн ярианы сэдвээ эхлэн, элдэв улс төрийн хов живээр тархиа угаалгаж байгаа энэ цаг үед өнгөрсөн зуны гэгээлэг гэрэл зургуудаар, таны оюун санааг цэлмээж, дурсамжыг нь тань сэдрээе.